Waar kun je de herfst beter beleven dan in een bos, het liefst eentje met lekker veel paddenstoelen. Onze wandelblogger Ellen Luijks neemt je mee naar het Amerongse Bos, een afwisselend gebied op de Utrechtse Heuvelrug, dat in de voorlaatste ijstijd vorm kreeg.
Eerst even dit… Wandelboswachter Ellen Luijks gaat regelmatig alleen, met haar gezin of vriendinnen op avontuur in de Nederlandse natuur. Als auteur van het boek ‘De spannendste wandelroutes met kinderen’ en wandelgidsen van de Oude Bondswandelwegen, kent zij de mooiste wandelgebieden. Na haar blog Op safari in Nederland, start ze nu met een nieuwe serie op Wandel.nl: Wandelen in de ijstijd. Ze neemt je mee naar wonderlijke oer-natuur in de buurt!
We zijn het Amerongse Bos nog maar amper in gelopen of de paddenstoelen komen ons van alle kanten tegemoet. Het zonlicht schijnt door de bomen op de helderwitte paddenstoelen. Het zijn porseleinzwammen die op de omgevallen beuken groeien. Het Amerongse Bos is een van de oudste bossen van de Utrechtse Heuvelrug. Het bos heeft met deze omgevallen bomen een mooi oer-uiterlijk. Mijn dochter Agnes rent van stam naar stam: “Deze is nog mooier dan die van net.” Beuken zijn altijd als laatste loofbomen aan de beurt met verkleuren, maar de andere boomsoorten en de varens nemen mooie herfsttinten aan.
Ongemerkt zijn we omhoog gelopen, hoger en hoger tot wel 69 meter boven NAP. We staan hier op de hoogste top van de Utrechtse Heuvelrug. De naam zegt het al, een bult, een langgerechte heuvel. In de voorlaatste ijstijd, het Saalien (ongeveer 150.000 jaar geleden), duwde een enorme ijsmassa vanuit Scandinavië zand en grind voor zich uit. Als je zand vooruitduwt, ontstaat er een heuveltje. Toen het ijs smolt, bleef het zand liggen. De Utrechtse Heuvelrug strekt zich uit van Huizen aan het Gooimeer (toen Zuiderzee) tot Rhenen aan de Nederrijn. De Grebbeberg is het zuidelijkste puntje. Het stukje Utrechtse Heuvelrug in Noord-Holland noemen we tegenwoordig het Gooi.
Agnes rent omlaag, de heuvelrug af. Dit is een van de smeltwaterdalen, uitgesleten door gesmolten ijs. We lopen Landgoed Zuylestein op. Dit gebied kennen we nog van de ‘Oude Bondswandelweg van Amsterdam naar Arnhem’, de eerste wandelgids die ik maakte. Het is nu een eigentijds landgoed waar we een grote wandelronde maken. Het bedrijf Buitengewone Varkens begraast hier de bossen met Magalitza-varkens en het Bonte Bentheimer-varkens. “Ze hebben biggetjes”, roept Agnes enthousiast, en weg is ze. De varkenshoedster vertelt dat ze een maand oud zijn. Hoe leuk! Hier kunnen de varkens heerlijk scharrelen, rollen in de modder en de bosbodem kaal maken. Uiteindelijk belanden ze als kwalitatief streekproduct in het landgoedwinkeltje, waar je naast varkensvlees ook groenten uit de moestuin van het landgoed kunt krijgen.
Door de lanen van het landgoed komen we uit bij de dijk van Amerongen naar Wijk bij Duurstede. De route door de Bovenpolder is na 1 oktober gesloten, dus we wandelen over de dijk naar Amerongen. Geen straf, want hier is genoeg te zien. Een reiger zit op de uitkijk en een buizerd zoekt naar thermiek in de lucht. Wel aan de kant lopen, want er rijden op dit stukje ook auto’s.
In de verte zien we kasteel Amerongen al staan. Niet alleen het kasteel mag er wezen, ook het dorp is de moeite waard. Het is niet voor niets al sinds 1969 beschermd dorpsgezicht. Amerongen geniet grote bekendheid door de tabaksteelt vanaf 1615. Een tabaksplant heeft veel warmte nodig en hier op de warme zuidhellingen van de Heuvelrug kon deze plant goed groeien. Her en der vind je nog de zwarte tabaksschuren waarin men de tabaksbladeren droogde. Ze zijn nu vaak omgebouwd tot woonhuis. Ook de kerk is niet te missen. De bouwstijl van de toren is afgeleid van de Domtoren. Naast de kerk staan de Napoleonshuisjes, die in de 17e eeuw zijn gebouwd om de lokale armen een onderdak te geven.
We besluiten om de tuinen en het kasteel te bezoeken. De tuinen zijn prachtig aangelegd met bloemenperken, oude bomen en een berceau. Al vele eeuwen staat het kasteel op deze strategische plek met aan de ene kant de heuvelrug en aan de andere kant het rivierenlandschap met de uiterwaarden.
Daarna lopen we achterlangs het kasteel, om via een officieel sluippaadje in de Amerongse Bovenpolder uit te komen. In de zomer is dit gebied afgesloten vanwege de broedvogels, maar we kunnen er nu wel in. Vanaf hier hebben we een prachtig zicht op de Utrechtse Heuvelrug. Hier in de uiterwaarden zie je nog het oude landschap; een kudde paarden trekt door het gebied, maar kijkt amper op als wij op grote afstand passeren. We genieten van een laatste klim, met de trap de heuvelrug op, om weer bij de parkeerplaats uit te komen.
Welk jaargetijde het ook is, wandelen in het bos is altijd mooi. Ieder seizoen heeft zijn eigen char...
Echte stilte is zeldzaam. Tijdens een wandeling hoor je bijna altijd wel ergens voorbijrazend verkee...
Voor afwisselende herfstwandelingen is de provincie Utrecht dé place to be. Het mag dan wel een klei...
De Utrechtse Heuvelrug biedt een paar honderd kilometer aan wandelpaden. Wat zijn mooie wandelgebied...
Eerlijk is eerlijk, voor echte bergen moet je natuurlijk in het buitenland zijn. Toch kun je ook in ...