Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Route

Wandelen over de heide: paars, paarser, paarst

Op dit moment kleuren de heidevelden prachtig paars. Tijd voor een wandeling door een van de vele natuurgebieden in Nederland waar heide bloeit. Waar ga jij op pad door de paarse velden? Lees nu onze tips op Wandel.nl.

Paarse heide

De anders wat groen-bruine velden kleuren momenteel prachtig paars. De heide staat in bloei! Je hoeft in Nederland niet lang te zoeken naar heidevelden, want de plant groeit in talloze natuurgebieden, verspreid over het land. Maar, wacht niet te lang, want medio september is de heide alweer uitgebloeid. Hoewel het ook dan nog prima wandelen is in deze gebieden.

Tip 1: Lemelerberg

De Lemelerberg in Overijssel bestaat uit de stuwwal de Lemelerberg en de Archemerberg. Deze laatste 'berg' is met 78 meter het hoogste punt van het gebied. Op de stuwwal vind je heidevelden, naaldbossen, loofbossen en zandvlakten. In dit gebied zijn verschillende wandelroutes uitgezet. Er moet soms flink worden geklommen, maar het (paarse) uitzicht maakt de inspanningen helemaal goed. Kijk hier voor meer informatie over de Lemelerberg.

Tip 2: Veluwezoom-Posbank

In een overzicht van heidegebieden mag de Veluwezoom/Posbank bij Rheden natuurlijk niet ontbreken. Hier begeef je je in augustus zeker in een paars heuvellandschap. Vanaf de verschillende uitzichtpunten zie je een uitgestrekte paarse deken. Het gebied is vooral in deze periode zeer geliefd bij wandelaars en natuurfotografen. Goed startpunt voor een mooie heidewandeling is Bezoekerscentrum Veluwezoom aan de Heuvenseweg in Rheden. Bekijk hier een overzicht van wandelroutes in Nationaal Park Veluwezoom.

Ginkelse Heide
Wandelen op de Ginkelse Heide, foto: Reggy Schreuders

Tip 3: Ginkelse Heide

De Ginkelse Heide bij Ede is vooral bekend uit de Tweede Wereldoorlog. Op 18 september 1944 landden hier tijdens de Operatie Market Garden duizenden geallieerden. Tegenwoordig is dit natuurgebied met zijn uitgestrekte heidevelden een rustig wandelgebied. Op de heide loopt een kudde van ongeveer 160 schapen, die voorkomt dat de heide dichtgroeit. Het parkeerterrein bij de schaapskooi (een de N224) is een mooi startpunt van je wandeling. Op deze site lees je meer over de Ginkelse Heide.

Tip 4: Brunsummerheide

Ook helemaal in het zuiden van Nederland vind je heidevelden. Behalve heide heeft de Brunsummerheide in Limburg ook vennen en bossen. In het gebied leven bijzondere insecten en zelfs vijf soorten reptielen. Vanaf het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten starten diverse wandelroutes. Lees hier meer over de Brunsummerheide.

Tip 5: Deelerwoud

Het Deelerwoud ligt midden op de Veluwe en is vooral geliefd bij wandelaars die graag in rustige gebieden lopen. Het is er iets minder druk dan op de populairdere Posbank. In het gebied leven veel dieren zoals herten en reeën. Ook Schotse hooglanders bewonen dit gebied. In het gebied ligt een 9 kilometer lange wandelroute. Deze wandeling start vanaf  parkeerplaats Deelen aan de Hoog Delenseweg bij Arnhem ter hoogte van museum Vliegbasis Deelen. Bekijk hier het overzicht van wandelroutes in het Deelerwoud van Natuurmonumenten.

Deelerwoud
Schotse hooglanders in het Deelerwoud, foto: Wikimedia - Marc Ryckaers (MJJR)

Tip 6: Holterberg

De Holterberg ligt in het Nationaal Park Sallandse Heuvelrug in Overijssel. Het gebied bestaat uit diverse heidegebieden die worden afgewisseld met bossen. Bijzonder aan dit gebied is dat het de enige plek in Nederland is waar nog korhoenders leven. De kans dat je deze vogels te zien krijgt, is overigens niet heel groot. Er komen nog maar een paar vogels voor in het gebied. Lees hier meer over Nationaal Park Sallandse Heuvelrug.

Stiefeltocht op de Loenermark
Deelnemers aan de Stiefeltocht op de Loenermark

Tip 7: Loenermark

Midden op de Veluwe ligt de Loenermark met zijn glooiende heidevelden. Deze worden afgewisseld met zandvlakten en bossen. Een kudde Veluwse heideschapen zorgt ervoor dat de heide niet dichtgroeit. Vanaf de parkeerplaats Het Dichte Gat een de Groenendaalseweg in Loenen starten verschillende wandelroutes. Ook als de hei eind september is uitgebloeid, is het de moeite waard om dit gebied te bezoeken. Dan is het namelijk bronsttijd en kun je het geburl van de edelherten al van grote afstand horen. Via deze link vind je meer informatie over de wandelroutes op de Loenermark.

Tip 8: Dwingelderveld

Nationaal Park Dwingelderveld in Drenthe is het grootste aaneengesloten natte heidegebied van West-Europa. Het wordt daarom ook wel ‘de Grote stille natte heide van Drenthe’ genoemd. Je vindt er vennen, heide en bossen. De afwisselende bodem van het gebied zorgt voor veel verschillende soorten planten. Tientallen kilometers aan wandelpaden bieden je een prachtig uitzicht over de bloeiende heide. Het Nationaal Park heeft een eigen website met meer informatie.

Tip 9: Schoorlse Duinen

In de kop van Noord-Holland ligt een gevarieerd duingebied met heide en stuifzand. De Schoorlse duinen vormen Nederlands breedste duingebied met bovendien de hoogste duinen. Om over de heide te kunnen uitkijken, zul je soms flink moeten klimmen. Vanaf de vele wandelpaden in het gebied kun je de grote variatie aan dier- en plantensoorten ontdekken. Lees hier meer over de Schoorlse Duinen.

Schoorlse duinen

Tip 10: Landgoed Bornia – Heidestein

De uitgestrekte heidevelden van Landgoed Bornia bij Zeist laten je zien hoe de Utrechtse Heuvelrug er vroeger uitzag. Een kudde Drentse heideschapen zorgt ervoor dat de heide niet dichtgroeit. Vanaf de parkeerplaats aan de Traay in Driebergen start een wandelroute van 5,5 kilometer. Het aangrenzende Landgoed Heidestein is eveneens de moeite waard voor een wandeling. Het Utrechts Landschap heeft zowel een pagina met informatie over Landgoed Bornia als over Landgoed Heidestein.

Mookerhei
Uitzicht op de Mookerhei

Tip 11: Mookerheide

In het uiterste noorden van Limburg ligt de Mookerheide: een heidegebied met daaromheen bossen en akkers. Het gebied heeft veel hoogteverschillen, dus ook hier krijg je tijdens je wandeling flinke kuitenbijters voorgeschoteld. Vanaf het hoogste punt van de Mookerheide kijk je over de paarse heide tot aan de Maas. Je ziet in de verte onder meer de karakteristieke torens van de kerk in Cuijk. Er liggen diverse wandelroutes op de Mookerhei. Hier vind je meer informatie over het gebied.

Tip 12: Kampina

De Kampina in Midden-Brabant heeft heidevelden, vennen, slingerende beken en kleurrijke graslanden voor je in petto. Deze afwisseling trekt zeer veel diersoorten aan en het gebied wordt daarom ook wel gezien als een van de meest waardevolle heidegebieden van ons land. Behalve met de runderen die er grazen, kun je ook oog in oog komen te staan met reeën. Er lopen verschillende wandelroutes door de Kampina.

Tip 13: de Strabrechtse Heide

"Op de Strabrechtse Heide is veel meer heide te zien dan op de Kampina", mailde Nicky ons. Dit natuurgebied bevindt zich net als de Kampina in de provincie Noord-Brabant. De Strabrechtse Heide ligt bij het dorp Heeze. Je vindt er uitgestrekte velden met zowel dop- als struikheide. In dit gebied is niet alleen heide, maar ook het Beuven, het grootste ven van Nederland. Het gebied trekt veel bijzondere planten en dieren, zoals vele libellensoorten en de heikikker. Via de diverse zandpaden kun je een prachtige wandeling over de hei maken. Er gaan diverse gemarkeerde wandelroutes door het gebied. Grote kans dat je langs de route de schaapskudde ziet die dagelijks over de Strabrechtse heide graast. Lees meer over de Strabrechtse Heide op de site van Staatsbosbeheer.

Strabrechtse Heide

Tips van andere wandelaars

Jeanne: "Een mooi heidegebied met golvende heide en uitzichten is bij de Ughelseberg, in de omgeving van Apeldoorn. Er zijn meerdere paaltjeswandelingen uitgezet en er is horeca en volop parkeerruimte. Je kunt starten vanaf de Hoenderloseweg 191 in Ughelen."

Katinka: "Het Gooi heeft hele mooie heidevelden, zoals de Larense heide, Bussumer heide, Blaricumse heide en Hilversumse heide."

Geesje: "Het Balloëerveld in Drenthe is een prachtig gebied om in te wandelen (en ook om in te fietsen). Er zijn wandelroutes van 4, 6 of 9 kilometer uitgezet."

Barbara: "Gisteren ben ik naar de Rucphense heide geweest, in Noord-Brabant. Ook dit gebied is nu heel mooi om in te wandelen of te fietsen."

Arie: "Ook een prachtig heideveld is te vinden in het gebied bij Speulde/Leuvenum/Ermelo. De heide staat schitterend in bloei en er zijn goede wandelpaden. Klompenpad Speuldepad loopt door en langs dit gebied."

Annemiek: "De Cartierheide in Eersel is ook zeer de moeite waard."

Helga: "Ik heb vandaag een mooie wandeling gemaakt over de Maashorst waar je ook een heleboel mooi bloeiende heide hebt. Dat was echt genieten. Ik heb een wandeling gemaakt van 7,5 kilometer."

Ineke: Landgoed de Hamert in de Maasduinen is nu schitterend mooi. Je vindt hier prachtige routes."

Ken jij nog andere gebieden waarin je een mooie heidewandeling kunt maken? Mail je tip door naar redactie@wandel.nl o.v.v. 'Heidewandeling' en we voegen deze toe aan dit overzicht.

Heide: een paar weetjes

Verschillende soorten

Er zijn meerdere heidesoorten, maar de meest bekende zijn in Nederland de dophei en de struikhei. De eerste bloeit al vroeg in de zomer. De struikhei bloeit van augustus tot ongeveer half september.

Geliefde woonplaats

De nectar in de bloemen van de heideplanten trekken allerlei insecten aan, zoals vlinders, mestkevers en sprinkhanen. Stop tijdens je wandeling dus af en toe om de heide van dichtbij te bekijken. Heide is ook een geliefde woonplaats van reptielen, zoals de zandhagedis en de hazelworm.

Heidevelden
Heidevelden
Lange geschiedenis

De heidevelden zoals die nu in Nederland aanwezig zijn, zijn in de middeleeuwen ontstaan, toen er door de mens voor de landbouw ontbossing plaatsvond. Heide is een van de weinige planten die op voedselarme zandgronden kan groeien. De plant bestaat overigens al duizenden jaren.

 

Grazers

Om de heidevelden te behouden, worden grazers als schapen en runderen ingezet. Deze eten grassen en jonge boompjes tussen de heide weg. Je hebt dus de kans dat je tijdens een wandeling door een heidegebied een schaapskudde of een groepje Schotse hooglandrunderen tegenkomt.

Meer weten over heide?

Wil je meer weten over heide, zoals over de leefwijze en verspreiding van de plant? Kijk dan eens op deze site.