Wandelend uitwaaien op Schokland en Urk
Zin om heerlijk uit te waaien langs het water en in de polder en tegelijkertijd langs geschiedenis te wandelen? Dan is een wandeling op Schokland en Urk een aanrader. Je wandelt op land dat ooit zee was.
Zin om heerlijk uit te waaien langs het water en in de polder en tegelijkertijd langs geschiedenis te wandelen? Dan is een wandeling op Schokland en Urk een aanrader. Je wandelt op land dat ooit zee was.
Ooit lag Schokland midden in zee. Dat zie je nog goed aan de haven, die midden in de polder ligt. De geschiedenis van Schokland is boeiend. Niet voor niets staat Schokland op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Wandel je op Schokland, dan wandel je langs wuivend riet, water en een weidse polder. Het voormalige eiland steekt duidelijk boven het nieuwe land uit. Amper 75 jaar geleden was Schokland nog een kaal, zompig eilandje. Het water had er vrij spel en de Schokkers leefden in grote armoede. Hoewel ze in kleine huisjes boven op een terp woonden, moesten ze bij hoogwater snel naar de zolder vluchten om het droog te houden.
Eén van de bezienswaardigheden van Schokland is de vuurtoren: een stalen vierpotige constructie dat eigenlijk meer een ‘havenlicht’ is. Bij de vuurtoren ligt een houten loopplank. Vroeger werd die door de eilanders gebruikt om van de ene naar de andere woonterp te lopen. De planken waren bevestigd aan een lange rij robuuste palen die het eiland tegen de grillen van de zee beschermde. Volgens legendes zou de vuurtorenwachter hier vroeger gek zijn geworden van eenzaamheid. Hij was een van de weinige overgebleven bewoners, nadat het eiland in 1859 op koninklijk bevel werd ontruimd. Koning Willem III zag geen toekomst meer voor Schokland; hij dacht dat het zou worden opgeslokt door de Zuiderzee. Maar het liep anders.
Vreemd genoeg werd het eiland na de ontruiming nauwelijks meer door stormen en overstromingen bedreigd. In 1942 werd het, bij inpoldering van het IJsselmeer, ingelijfd bij het nieuwe land. De haven, de vuurtoren, de lichtwachterswoning, een paar houten huisjes en de loopplank, alles werd gereconstrueerd. Zodat je het tegenwoordig kunt bewonderen tijdens een wandeling.
Alleen de kerk op Middelbuurt – waar de ruim 7 kilometer lange Ruïnewandeling langsgaat – bleef behouden en is dus oorspronkelijk. Nu is er een museum gehuisvest, ernaast ligt een restaurant. Een mooie plek voor een tussenstop.
Op Schokland liggen meerdere wandelroutes. Van het Rondje Schokland (6 of 11 kilometer) tot de Ruïne- en Ketelmeerwandeling van 8 of 10 kilometer. Voor jonge wandelaars (van 8 t/m 12 jaar) zijn speciale themaroutes uitgezet. De routes zijn verkrijgbaar bij Museum Schokland.
Op slechts een kwartier rijden van Schokland ligt Urk. Waar nu een kaarsrechte weg door de polder ligt, klotste vroeger de zee. Urk is altijd een vissersdorp gebleven. De vislucht komt je er al snel tegemoet, vissersboten liggen in de haven, netten hangen te drogen. Urk is ook altijd een eiland gebleven, al ligt het in de polder.
Wandel je in Urk, dan kom je langs allerlei bezienswaardigheden: de haven, het museum, de vuurtoren en een winkelstaat. Je kunt goed zien dat Urk de meest kerkelijke gemeente van Nederland is. In het dorp staan minstens tien kerken. Het geloof was vroeger het enige houvast voor de Urkers. Ze leidden een zwaar bestaan waarin de strijd tegen het water centraal stond. Met een beetje pech verdronk je op de vaste wal door een overstroming. Of je ging met boot en al kopje onder tijdens het vissen op zee.
Een lange grasdijk langs het IJsselmeer en een rustig pad door het Urkerbos leiden je naar het palenscherm dat Urk vroeger beschermde tegen de zee. Het scherm geeft precies de grens aan waar het voormalige eiland (het hogere deel) ophoudt en waar het nieuwe, lager gelegen polderland begint.
Op Urk ligt onder meer de wandelroute Wonder van Urk. Deze route is ruim 5 kilometer lang en gaat langs de hoogtepunten van Urk. De route start en eindigt bij Tourist Info Urk.