Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Route

Wandelen langs kersvers werelderfgoed: de Romeinse Limes

Nederland is nieuw werelderfgoed rijker: de Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Koloniën van Weldadigheid en de Romeinse Limes. Langs dit UNESCO Werelderfgoed kun je prima wandelen. Hieronder lees je over de Romeinse Limes.

Romeinse wachttorens
Romeinse wachttorens in Archeologisch Park Matilo

Ruim 2000 jaar geleden, vlak voor het begin van de jaartelling, maakten de Romeinen vanuit het zuiden hun opwachting in Nederland. De noordgrens van hun enorme rijk liep dwars door Nederland, tussen Katwijk en de Duitse grens. Ten zuiden van deze grens, die ook wel de limes wordt genoemd, zijn diverse sporen van de Romeinse tijd in het landschap terug te vinden. Van de resten van legerkampen en forten tot ingenieuze aquaducten. Wandel.nl neemt je mee terug in de tijd en licht 4 (of IV, op z’n Romeins) wandelroutes langs het Romeinse verleden voor je uit.

1. Romeinse Limespad, van Katwijk naar de Duitse grens

Een tip voor de kilometervreters. Romeinse soldaten legden tijdens hun lange voettochten immers ook heel wat kilometers af. Het Romeinse Limespad van maar liefst 275 kilometer volgt de gehele noordgrens (limes) van het Romeinse rijk, van Katwijk tot aan de Duitse grens. De route bestaat sinds 2018 en werd in 2019 zelfs uitgeroepen tot Wandelroute van het Jaar. Het Romeinse Limespad is bewegwijzerd met wit-rode markeringen. Ook kun je gpx-tracks van de route downloaden. Langs de hele route komt het Romeinse verleden tot leven: bijvoorbeeld bij de resten van wachttorens of via archeologische vondsten in de diverse musea die op de route liggen.

Meer info over deze route

2. Aquaductwandeling, Berg en Dal

In de Romeinse tijd was Nijmegen, waar zich toen de stad Ulpia Noviomagus bevond, een belangrijke plaats. Rond deze stad waren grote legerkampen met duizenden soldaten. Het was belangrijk om over voldoende (drink)water te beschikken. Daar bedachten de Romeinen iets slims op. Vanuit waterbronnen in Berg en Dal werd een waterleiding (aquaduct) aangelegd. De heuvels in de omgeving van Nijmegen waren hiervoor ideaal. In de bossen bij Berg en Dal zie je nog de resten van dit aquaduct, zoals diepe geulen waar 2000 jaar geleden het verse water door werd getransporteerd naar de stad. Er is een wandelroute van 7 kilometer die je langs de sporen van dit aquaduct leidt.

Je kunt de route starten vanaf de Oude Kleefsebaan in Berg en Dal. De route eindigt op de Berg en Dalseweg in Nijmegen. Vanaf hier kun je met de bus terug naar de start in Berg en Dal. De route is bewegwijzerd, maar je kunt deze ook downloaden. Met een speciale app krijg je via QR-codes onderweg achtergrondinformatie over het aquaduct.

Meer info over deze route
Aquaduct bij Berg en Dal
Aquaduct bij Berg en Dal, foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed - Bert van As

3. Romeinse Veldtocht, Alphen aan den Rijn-Bodegraven

In Alphen aan den Rijn, startpunt van deze Romeinse Veldtocht van 17 kilometer, is een castellum (een militair fort) opgegraven. Dit fort heeft ruim 200 jaar bestaan. In Alphen aan den Rijn kun je een bezoek brengen aan themapark Archeon, waar je kunt zien hoe de Romeinse gebouwen eruit zagen die hier 2000 jaar geleden stonden. In het gebied waar je doorheen wandelt, hebben archeologen in de loop der tijd diverse interessante vondsten uit de bodem gehaald. Een belangrijke plaats op de route is Zwammerdam. Hier lag in de Romeinse tijd een nederzetting. Zwammerdam is vooral bekend van de spectaculaire vondst van zes Romeinse schepen in de jaren zeventig van de vorige eeuw. De Romeinen gebruikten deze schepen om steen mee over de Rijn te vervoeren. In Zwammerdam is een klein bezoekerscentrum waar je meer te weten kunt komen over de vondst en over de Romeinen in deze streek.

Meer info over deze route

4. Romeinse Marskampwandelroute, Ermelo

Deze routes ligt iets noorderlijker dan de Romeinse limes. In de bossen bij Ermelo lag in de tweede eeuw na Christus een groot legerkamp. Een paar duizend man zou hier een aantal nachten hebben doorgebracht, om daarna weer verder te trekken. Waarschijnlijk weer terug naar het zuiden, want de Romeinen kwamen met de uitbreiding van hun rijk nooit verder dan de lijn ter hoogte van de Betuwe en Arnhem. Op de Ermelosche Heide doet een aarden wal nog herinneren aan de logeerpartij van de Romeinen. Deze hebben de Romeinen waarschijnlijk aangelegd ter bescherming van hun kamp. De 6 kilometer lange Romeinse Marskampwandelroute gaat langs dit kamp. Ook wandel je langs prehistorische grafheuvels, zelfs zo’n 3000 jaar ouder dan de Romeinen.

De Romeinse Marskampwandelroute start vanaf Bezoekerscentrum Ermelosche Heide aan de Postweg in Ermelo. Volg vanaf hier roodbruine paaltjes met bovenop een afbeelding van een Romein.

Meer info over deze route
Kudde schapen