Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Route

Het Noord-Hollandpad: wandelen door een levensecht schilderij

Het Noord-Hollandpad van in totaal 284 kilometer brengt je door alle landschappen van de provincie Noord-Holland. Van boerenland en duinen op Texel tot bos en heide in Het Gooi. Regelmatig heb je het gevoel dat je door een levensecht schilderij wandelt.

Polder bij Schermerhorn
Polder bij Schermerhorn

Groene weilanden, in de verte een molen aan de horizon en daarboven een fraaie wolkenlucht. Op het Noord-Hollandpad lijkt het vaak net alsof je een schilderij voor je ziet. De frisse wind en de vogelgeluiden om je heen verraden dat je niet in een museum, maar in de buitenlucht bent. Het Noord-Hollandpad van in totaal 284 kilometer brengt je door alle landschappen van de provincie Noord-Holland. Van boerenland en duinen tot bos en heide.

Het Noord-Hollandpad ligt tussen de duinen van Texel en de bossen van het Gooi. De route gaat in zestien etappes (de etappes zijn tussen de 10 en 25 kilometer lang) dwars door Noord-Holland en is in twee richtingen te lopen. Het Noord-Hollandpad volgt voor een groot deel de knooppunten van het Wandelroutenetwerk Noord-Holland.

De route is beschreven in de gids van het Noord-Hollandpad. Onlangs verscheen er een geheel herziene druk. In de gids vind je per etappe een routebeschrijving en een QR-code waarmee je de route op je smartphone kunt bekijken. In de gids lees je bovendien meer achtergrondinformatie over de bijzondere plaatsen waar je op de route langskomt.

Hollandse hoogtepunten op het Noord-Hollandpad

Benieuwd naar de hoogtepunten op en langs de route? Hier lichten we er een aantal voor je uit. Om alvast in de stemming te komen om zelf de route te gaan lopen en Noord-Holland te beleven.

Polder bij Schermerhorn
Polder bij Schermerhorn

Polders met eindeloze uitzichten

Het Noord-Hollandpad gaat dwars door de binnenlanden, over zeedijken met zachte grastapijten. Vanaf de dijken heb je eindeloze uitzichten over polders. Eén zo’n polder op de route is de Wieringerwaard. Etappe 4 gaat door deze polder, met molens en kaarsrechte lijnen van dijken en akkers. De wind, die door je haren blaast, zorg ervoor dat de wieken van veel molens nog steeds draaien.

Een andere mooie polder op het Noord-Hollandpad is Polder Hensbroek, onder Obdam. Het gebied dient als waterberging voor de omgeving, maar is voorzien van glooiende oevers en ondiepe plekken. Zo ontstond een leefgebied voor een bonte verzameling aan libellen, kikkers en padden. Tijdens etappe 10 wandel je door het Land van Leeghwater. Deze molenbouwer was betrokken bij de grote droogmakerijen in deze omgeving, zoals de Beemster en de Schermer. Je wandelt langs rietkragen en door graslanden.

Bollenvelden in alle kleuren van de regenboog

Denk je aan Noord-Holland, dan denk je waarschijnlijk ook aan bollenvelden. Enkele bollentelers hebben hun paden opengesteld voor het Noord-Hollandpad. In de lente loop je hier tussen bloeiende bollenvelden in alle kleuren van de regenboog. De omgeving van Julianadorp was voor de eerste bollentelers, in de negentiende eeuw, geliefd vanwege de kalkrijke zandgronden. De vierde etappe gaat door dit gebied. Bij Anna Paulowna is een Boerenrustpunt: een bank waar je kunt uitrusten en in het voorjaar uitkijkt over uitgestrekte bollenvelden met tulpen en hyacinten.

Bollenvelden
Op het Noord-Hollandpad wandel je door pittoreske dorpjesl
Op het Noord-Hollandpad wandel je door pittoreske dorpjes, foto: Dutchfoto - Hans van Weel

Pittoreske vissers- en polderdorpjes

Terwijl je door de polder wandelt, doemt er af en toe een klein dorpje voor je op. Het Noord-Hollandpad gaat door pittoreske dorpjes, die vroeger afhankelijk waren van het water. Oudesluis (etappe 4) is een sfeervol dijkdorp dat vroeger aan een belangrijke vaarverbinding lag. In de zestiende eeuw werd er een sluis gebouwd die koopvaarders doorgang bood. De oude sluis en het sluiswachtershuisje liggen op de route van het Noord-Hollandpad. Op de gevel hangt een bord waarop nog de dienstregeling van weleer staat. Het voormalige vissersdorp Kolhorn is de finishplaats van etappe 5. Tot 1844 lag het aan de Zuiderzee. Het heeft een rijksbeschermd dorpsgezicht. Je ziet er historische pandjes, een oude haven en de schuren waarin vroeger turf werd opgeslagen.

In het polderdorp Driehuizen, aan de rand van Schermer en de Eilandspolder, lijkt het of de tijd heeft stilgestaan. Rond 1600 werden er op deze plek drie huizen gebouwd, vandaar de naam van het dorp. Later breidde Driehuizen zich uit, hoewel het nog altijd uit maar één straat bestaat. De bewoners hebben het erfgoed in de loop der tijd goed onderhouden. Let goed op de mooie geveltjes als je in etappe 10 door Driehuizen wandelt. In de zomer kun je er een boottochtje maken, terwijl je in de winter als er ijs ligt goed kunt schaatsen.  

Sporen uit het oorlogsverleden: van kruitkamers tot kiekeboe-kanonnen

In Noord-Holland vind je op meerdere plaatsen sporen van een roerig verleden: forten die waren bedoeld om de vijand tegen te houden. Op Texel passeer je Fort de Schans, in de zestiende eeuw gebouwd in opdracht van Willem van Oranje. Het fort moest bescherming bieden tegen aanvallen van de Spanjaarden. Napoleon liet het bouwwerk een paar eeuwen later nog verder versterken, ditmaal om de Engelsen en Russen tegen te houden.

Fort Krommeniedijk
Fort Krommeniedijk, foto: Wikimedia - HenkvD

Verderop langs de route, tussen Uitgeest en Krommenie, ligt Fort Krommeniedijk. Oorspronkelijk hoorde het bij de Stelling van Amsterdam en moest het vanaf het einde van de negentiende eeuw onze hoofdstad beschermen. Tegenwoordig is het een Belevingscentrum met vogeluitkijkpunt. Een mooie tussenstop van etappe 11. Ook de volgende etappe gaat langs restanten van de Stelling van Amsterdam. Je wandelt langs forten en kruitkamers, die goed verscholen in een aarden wal liggen. Bij Abcoude (etappe 15) kom je langs het Stellingfort Nigtevecht. Dit fort moest vooral de sluis tussen de Vecht en het Merwedekanaal tegen aanvallen beschermen. Soldaten konden bij onraad twee snelvuurkanonnen omhoog schuiven. Deze werden daarom kiekeboe-kanonnen genoemd.

Texelse kaas
Texelse kaas

Streekproducten om van te smullen

Wel eens een Solex gegeten? Op het Noord-Hollandpad kun je letterlijk de provincie proeven. Je komt onderweg diverse streekproducten tegen. Bestel je in café De Vriendschap in Driehuizen een Solex, dan krijg je een pannenkoek met spek, gerookte kip, ui, champignons en ananas. Daar kun je een flink aantal kilometers op lopen. In Wieringen kun je tijdens je wandeling Sammekelkesthee drinken en op Texel kun je echte Texelse kwelderkaas kopen. Bij de Westfriese Omringdijk staat een fabriek waar Noord-Hollands Blond wordt gemaakt: een smeuïge, romige kaas. De Beemster is zelfs wereldberoemd vanwege de Beemster Kaas. Zo vind je op diverse plaatsen langs de route Noord-Hollandse streekproducten.

Vogelrijke natuurgebieden

Een verrekijker is tijdens je wandelingen op het Noord-Hollandpad zeker aan te raden, want je kunt veel vogels zien. Van weidevogels in de graslanden tot watervogels bij een aantal grote meren waar je langs loopt. Sommige gebieden zijn tijdens het broedseizoen (in het voorjaar) niet toegankelijk, maar het Noord-Hollandpad volgt dan een alternatieve route. Een goede plek om watervogels te kijken, is Botshol bij Abcoude. Vroeger werd hier turf gewonnen, maar nu is het een paradijs voor onder meer lepelaars, rietzangers en grote zilverreigers. Lees in dit artikel meer over Botshol. In de Helderse Duinen op Texel heb je kans om de zeldzame en bedreigde watersnip te zien.

Scholeksters
Scholeksters
Het Marinemuseum in Den Helder
Het Marinemuseum in Den Helder, foto: Wikimedia - bertknot

Leerzame musea om de provincie nog beter te leren kennen

Zeker als je een langere wandeling maakt, is het prettig om af en toe even uit te rusten. Als je dit bij een museum doet, kun je meteen meer te weten komen over de provincie Noord-Holland. Bijvoorbeeld in het Marinemuseum in Den Helder, dat het verhaal vertelt van bekende zeelieden als Michiel de Ruyter. Ook kun je er een onderzeeboot uit 1965 van binnen bekijken.

Leerzame musea om de provincie nog beter te leren kennen

Zeker als je een langere wandeling maakt, is het prettig om af en toe even uit te rusten. Als je dit bij een museum doet, kun je meteen meer te weten komen over de provincie Noord-Holland. Bijvoorbeeld in het Marinemuseum in Den Helder, dat het verhaal vertelt van bekende zeelieden als Michiel de Ruyter. Ook kun je er een onderzeeboot uit 1965 van binnen bekijken.

De heide bij de Tafelberg
De heide bij de Tafelberg, foto: Wikimedia - Gouwenaar

Bij Vikingen denk je vooral aan Scandinavië, maar ook in Noord-Holland zijn ze geweest. In de vroege middeleeuwen gebruikten ze het voormalige eiland Wieringen als uitvalsbasis voor hun rooftochten. In Den Oever kun je in het Vikingmuseum onder meer hun wapens en een replica van een Vikingschip bekijken. Aan het Noord-Hollandpad staan heel veel molens. Een aantal is te bezoeken. In de Rembrandt Molen van Sloten (Amsterdam, etappe 13) kun je alles te weten komen over de werking van de molen, maar ook over het leven van meesterschilder (en molenaarszoon) Rembrandt van Rijn.