Bij pelgrimstochten denk je waarschijnlijk aan die bekende tocht naar Santiago de Compostella. Maar ook in Nederland liggen diverse pelgrimsroutes waarop je wandelend kunt bezinnen en genieten.
Een pelgrimstocht (ook wel bedevaart genoemd) is oorspronkelijk een tocht naar een plek die een bijzondere betekenis heeft binnen een religie, zoals een heilige plaats.
Tegenwoordig heeft pelgrimeren ook steeds vaker een niet-religieuze betekenis. Het staat voor elementen als op zoek gaan naar jezelf, meer inzicht krijgen in jezelf en in de wereld om je heen en voor bezinning. Je kunt in je eentje een pelgrimstocht maken, maar ook met anderen.
De Walk of Wisdom bij Nijmegen is een eigentijdse pelgrimsroute die niet is gekoppeld aan een religie of ideologie. Op deze route kun je letterlijk uit de waan van de dag stappen en al wandelend nadenken over het leven. ‘Het pad van je eigen wijsheid’, is niet voor niets de slogan van de Walk of Wisdom.
De route van 136 kilometer start in de Sint Stevenskerk in Nijmegen en brengt je vervolgens door de waterrijke Ooijpolder, het heuvelachtige Reichswald en de heidevelden bij Mook. Behalve natuur, kom je ook langs historie. Bijvoorbeeld over Romeinse handelswegen en langs eeuwenoude bedevaartsplaatsen.
Herinneringsspeld
Iedere wandelaar die zich inschrijft voor de Walk of Wisdom ontvangt een stalen speld met het Walk of Wisdom-symbool. Dit symbool kom je nog vaak tegen, want het is tevens de markering van de route. Ook krijg je een pelgrimsveter waarmee je tijdens het wandelen in iedere gemeente (het zijn er 11 in totaal) een vogelringetje kunt verzamelen. Heb je alle ringetjes verzameld, dan heb je het bewijs dat je de hele Walk of Wisdom hebt volbracht.
Van wandelen word je gelukkiger en daarom bedacht Wilco Kruijswijk het Gelukkigerwijspad. Dit is een moderne pelgrimstocht van 125 kilometer in het midden van het land. Het idee achter het Gelukkigerwijspad is dat je al wandelend geluk voor jezelf en anderen kunt vergroten. Onderweg zijn er Meldpunten Geluksmomenten. Hier kun je een geschreven boodschap aan andere wandelaars achterlaten. Ook kun je lange de route GelukkigWijzers met denkstof ophalen.
Het Gelukkigerwijspad is 125 km lang en begint in Amersfoort. Via Doorn, Rhenen, Wijk bij Duurstede en Utrecht wandel je weer terug naar de startplaats. Je komt langs heidegebieden, bossen, het open rivierenlandschap en door dorpjes en steden. De route is niet gemarkeerd om het pelgrimsgevoel te versterken. Bij de routegids van het Gelukkigerwijspad hoort een pelgrimspakket dat bestaat uit een landkaart, een Geluksmunt, ansichtkaarten, een pelgrimspaspoort en een vuilniszakje voor zwerfafval.
Stilte, rust en ruimte: dat is wat je ervaart als je het St. Odulphuspad in Zuidwest-Friesland bewandelt. De pelgrimsroute is genoemd naar de zendeling Odulphus. In de negende eeuw trok hij vanuit Noord-Brabant naar het noorden om de inwoners te bekeren tot het christendom. De volgelingen van Odulphus stichtten kloosters in het noorden. De monniken in deze kloosters legden dijken aan en drukten daarmee een belangrijk stempel op het landschap waar je doorheen wandelt. Je komt onder meer langs verdwenen kloosters en over oude dijken.
Ontdek het verleden
Het St. Odulphuspad is te lopen met een speciale wandelgids, waarin je informatie vindt over de kloostergeschiedenis en andere historische weetjes over Zuidwest-Friesland. Via een code in het boek kun je de routes van de 15 trajecten downloaden, zodat je de route kunt lopen met je smartphone. De route is in totaal 260 kilometer lang.
In Friesland liggen zelfs meerdere pelgrimsroutes. Het Jabikspaad van 130 kilometer lengte wordt zelfs gezien als de noordelijke aanlooproute naar de pelgrimstocht naar Santiago de Compostella. De oorsprong van het Jabikspaad ligt in de geschiedenis van de eerste boeteling die vanuit Friesland op pelgrimage werd gestuurd.
Je kunt op deze route al wandelend jezelf, de natuur, het landschap en de cultuur ontmoeten. Het Jabikspaad begint bij het dorpje Sint-Jacobiparochie aan de Waddenkust. Hier start je vanaf een informatiecentrum waarin je tot bezinning kunt komen en meer te weten kunt komen over de pelgrimsroutes naar Santiago. Vervolgens wandel je naar Leeuwarden en zak je via Franeker, Heerenveen en Steenwijk naar het zuiden af. Het Jabikspaad eindigt in Hasselt in de provincie Overijssel. De route, in twee richtingen gemarkeerd, is te lopen met een speciale routegids die is te bestellen op de site van het Jabikspaad.
Het Peerkepad verbindt twee pelgrimsoorden met elkaar: die van de heilige Gerardus Majella in Wittem en van de zalig verklaarde missionaris Peerke Donders in Tilburg. De route van in totaal 160 kilometer is verdeeld in zeven delen van 14 tot 30 kilometer. Bij de route horen bezinning, stilte en verbondenheid. Je wandelt door de Maasvallei, langs de Geul en door natuurgebieden in Belgisch Limburg en de Brabantse Kempen. De route is te lopen met een speciale gids die is te bestellen via de site van het Peerkepad. In deze gids vind je behalve de routebeschrijving en -kaartjes ook achtergrondinformatie en bezinningsteksten.
Het Jacobspad begint bij het Jacobusmonument in het Groningse Uithuizen en eindigt 200 kilometer verder in de provincie Overijssel, in het stadje Hasselt. Deze route kan de eerste stap zijn om verder te wandelen naar Santiago de Compostella. De route brengt je langs Jacobuskerken en andere bezienswaardigheden. Je wandelt over eeuwenoude pelgrimsroutes in het noorden van ons land en over kerkpaden die in ere zijn hersteld. De route is gemarkeerd met bordjes met daarop de kenmerkende Jacobsschelp en gaat door het landschap van de provincies Groningen en Drenthe. Van weidse polders tot bosrijke natuurgebieden. In een gids, te bestellen via de site van het Jacobspad, zijn de routes en bezienswaardigheden beschreven.
Het Pelgrimspad is maar liefst 450 kilometer lang en loopt in twee delen van Amsterdam naar Visé in België. Je krijgt onderweg heel veel verschillende landschappen te zien: van de binnenstad van Amsterdam vlak na de start, tot het open rivierenlandschap halverwege en het heuvelrijke Limburg aan het slot van het pad. Het Pelgrimspad is in beide richting met wit-rode tekens gemarkeerd en in twee gidsen beschreven.
In de provincie Groningen ligt maar liefst 2500 kilometer aan pelgrimswandelingen. Het gaat hierbij om rondwandelingen, maar ook om pelgrimstochten in etappes. Volg je deze routes, dan wandel je door een duizenden jaren oud landschap met onder meer 130 middeleeuwse kerken en 34 voormalige kloosterterreinen. Je kunt hier volop rust en stilte ervaren. Alle pelgrimstochten zijn samengebracht op de website van Stichting Pelgrimeren in Groningen (SPiG). Voor elke wandeling is er een informatiebestand te downloaden met informatie over cultuurhistorie, landschap en natuur, kerken en kloosters. Ook kun je bij iedere pelgrimsroute een bezinningswerkvorm en spiritualiteitswerkvorm downloaden.
Het Clarapad is een pelgrimsweg vanaf de Sint-Jozefkathedraal in Groningen, via de Andreas van Zorgvlied naar de Clarissenzusters in Megen. Je kunt het pad daarna vervolgen naar het jongerenklooster van Taizé in Frankrijk en uiteindelijk zelfs naar het klooster van San Damiano in het Italliaanse Assisi.
Vind je een meerdaagse tocht te intensief, maar wil je wel pelgrimeren, maar binnen je eigen kunnen? Vanuit de Pelgrimsherberg Kafarnaüm in Vessem kun je een mini-pelgrimage maken. van vier dagen. Al wandelend kun je iedere dag de verdieping vinden op de Merenroute, de Heideroute, de Stroom- en Bosroute en de Verstillingsroute. De routes zijn opgenomen in een handzaam boekje. De Pelgrimsherberg ligt op een kruispunt van meerdere pelgrimsroutes en biedt een plek aan pelgrims om (innerlijk) tot rust te komen. Je zult vast andere pelgrims tegen komen als je hier verblijft.
Margriet tipte ons over het wandelpad: Ons Kloosterpad. "Strikt genomen is het misschien geen pelgrimspad, maar de route leent zch vast voor een pelgrimage" Ons Kloosterpad is een wandelpad van 330 kilometer langs een vijftigtal (voormalige) kloosters en abdijen in midden en oost Brabant. Ons Kloosterpad is opgedeeld in 15 etappes, variërend van 16,5 tot 28 kilometer.
Nicole: "Op dit moment loop ik het Westerborkpad: niet direct een pelgrimspad, maar wel een bezinningsroute", mailde Nicole ons. Het Westerborkpad volgt van Amsterdam tot voormalig Kamp Westerbork de geschiedenis van de jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op diverse plaatsen langs de route sta je als wandelaar stil bij deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis. De indrukwekkende route van in totaal 336 kilometer is verdeeld in 31 etappes, variërend in lengte van 5,2 tot 18,5 km.
Liesbeth: 'Er ontbreekt nog één prachtig pelgrimspad. Ik ben momenteel het Hilligenpad (Twents voor Heiligenpad) aan het wandelen. Dit pad loopt in zeven etappes van Espelo naar Zenderen over eeuwenoude leylijnen langs vijftig inspirerende en spirituele plekken in Twente.
Sylvia: 'De Camino Brabant is ook het vermelden waard. Deze begint en eindigt in Den Bosch bij de st Janskathedraal, en is bijna 300 km lang. De route is gemarkeerd, je kunt de route ook via GPX lopen'.
Help ons mee
Heb jij de route gelopen en kom je erachter dat de informatie op Wandel.nl niet klopt? Of ken jij nog mooie pelgrimsroutes in Nederland? Help ons en stuur een mailtje naar redactie@wandel.nl, dan passen wij het aan.
Route
Route
Gezondheid