Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Route

De mooiste netwerkwandelingen door de Utrechtse veenweiden

Wandel via onverharde voetpaden over het boerenland in een oer-Hollands landschap. In de Utrechtse veenweiden liggen 15 mooie wandelroutes op je te wachten. Je vindt ze in een handige gids met beschrijvingen en kaarten.

Wandelen over de Utrechtse veenweiden
Wandelen over de Utrechtse veenweiden

Wandel je door de Utrechtse Veenweiden dan maak je een reis door de tijd. Je komt langs 900 jaar van ontginning en langs de vorming van het landschap. Van het graven van sloten tot het aanleggen van dijken en het uitvenen, waardoor grote veenplassen ontstonden.

De vijftien routes over de Utrechtse veenweiden zijn samengesteld via het regionale routenetwerk van de provincie Utrecht en hebben een lengte van 8 tot 16 kilometer. Ze gaan door de Utrechtse Venen, maar bijvoorbeeld ook door de eeuwenoude Lopikerwaard tussen de Hollandse IJssel de Lek en zompig en fortenrijk Waterlinieland met hier en daar moerasbos en trilveen.

Bestel de gids

De 15 routes in vogelvlucht

In het noorden van de Utrechtse Venen ligt natuurreservaat Botshol aan de ruige rand van de Vinkeveense Plassen. Door dit gebied loopt route 1. Je wandelt hier over grasdijken en door een moerasbos. De tweede route volgt de rietomzoomde, middeleeuwse vaarten Bijleveld en Heicop op de voet, zo onverhard mogelijk: over spoorpaden, jaagpaden en polderkaden. Route drie start in het lieve lintdorpje Kockengen en staat voor ‘Wandelen in Luilekkerland’. De vierde – een lijnwandeling – zoekt de groene, stille kant van de Vecht op tussen Breukelen en Maarssen, zigzaggend door landgoedbossen en over oeverkades. Het Zoddenpad (route 5) verkent de Westbroekse Zodden, trilvenen, moeraspaden en kanaaldijken bij Oud-Maarsseveen.

De Haarzuilensroute
De Haarzuilensroute

Idyllische boomgaarden

De Noorderparkroute (6) voert door een afwisselend stadsrandpark van Utrecht, langs oude waterlinieforten, door moerasbossen en polderreservaten. De Haarzuilensroute (route 7): een romantische rondwandeling vanuit Vleuten naar kasteel De Haar, een neogotisch sprookjeskasteel met z’n kasteeldorpje, parkbos, idyllische boomgaard en eikenlaan. De Kanis- & Grechtroute (route 8) boven Woerden loopt over boerenlandpaden en groene jaagpaden langs de middeleeuwse Grecht. Route 9 verkent niet alleen het nog ongerepte boerenland boven Woerden, maar ook het oude garnizoensstadje zelf, met zijn rijke verleden en landgoed Bredius. Route 10 is een lijnwandeling: van Hekendorp aan de Hollandse IJssel naar Oudewater aan diezelfde IJssel: door weilanden en over houtkades.

Bloemrijke graslanden

De Polsbroekroute (route 11) showt het in de middeleeuwen ontgonnen landschap van de westelijke Lopikerwaard, met zijn kaarsrechte houtkades, lange vlieten en vaarten. Het lustig kronkelende riviertje de Vlist vormt hier met zijn oude boerderijen een contrapunt. Route 12 start in het sfeervolle kasteelstadje Montfoort en laat het stiltegebied van de oostelijke Lopikerwaard zien. Met de Noordzijdse en Bloklandse houtkades en het polderreservaat Willeskop, waar boerenland is omgetoverd in rietmoerassen en bloemrijke graslanden. De Hollandse IJsselroute (route 13) is weer een lijnwandeling, ditmaal van het kasteelstadje IJsselstein naar Montfoort, over een oud jaagpad langs de rivier en een middeleeuwse tiendweg door de polder. De Jaarsveldroute (route 14) verkent de zuidelijke Lopikerwaard: over uiterwaardenpaden langs de Lek en door het rivierdorpje Jaarsveld. Dan noordwaarts de polder in en over boerenlandpaden en tiendkades via Lopik weer terug naar de Lek. Route 15 doet weer de uiterwaarden van de Lek aan, maar nu die op de zuidoever bij Vianen. Afgerond met een tochtje door de oude rivierstad van de Heren van Brederode.

Drie hoogtepunten op de routes

Natuurreservaat Botshol

Het unieke reservaat Botshol van Natuurmonumenten bestaat eigenlijk uit twee delen. Het zuidelijk deel is na 1777 uitgeveend en vervolgens verwaterd, getuige de vele poelen, plassen, uitgewaaide trek- of petgaten en restanten van legakkers uit de tijd van de vervening. Deze rimboe behoorde ooit toe aan de Proosdij van Sinte Marie, kerkelijk projectontwikkelaar uit Utrecht. Het bestond uit de ontginningen Waverveen en Ruige Willis. Veelzeggende naam: want zo zag men in de middeleeuwen dit met elzen, wilgen, berken en riet begroeide moerasbos: een ‘ruige wildernis’. Het noordelijk deel is meer boerenland gebleven zoals je verderop langs de Waver en de Winkel kunt zien: met natte rietlanden en drogere hooi- en weilanden. In de Botshol kun je heel veel water- en moerasvogels zien, zoals lepelaars, de grote zilverreiger en de rietzanger.

Natuurreservaat Botshol
Natuurreservaat Botshol
Kasteel De Haar
Kasteel De Haar

Kasteel De Haar

Blikvanger op de Haarzuilensroute (route 7) is Kasteel De Haar. Wandel je langs dit kasteel, dan krijg je een indruk van hoe het kasteel van Doornroosje eruit moet hebben gezien. De oorspronkelijke middeleeuwse burcht was eind 19e eeuw vervallen en totaal onbewoonbaar geworden. Baron Étienne van Zuylen van Nyevelt van de Haar (1860-1934) had het geluk te trouwen met Hélène de Rothschild, erfgename van de Franse tak van de bankiersfamilie Rothschild. Met het kapitaal van de Rothschilds verrees er een nieuw kasteel, in neogotische stijl. Ook werd er een imposante tuin rond het kasteel aangelegd. Omdat baron Etienne wilde genieten van een volgroeid park, liet hij duizenden volwassen bomen aanvoeren.

Heerlijkheid Vianen

Op de Vianenroute (route 15), de naam zegt het eigenlijk al, kom je door het plaatsje Vianen. Vianen is tot 1725 een autonoom gebied geweest: de Heerlijkheid Vianen. Het hoorde niet bij het Graafschap Holland, het Hertogdom Gelre of het Bisdom Utrecht en in de 17e eeuw hoefde het zich in bestuurlijk opzicht niets van de rest van de Republiek aan te trekken. Vianen bezat het recht op vrijgeleide waardoor het een toevluchtsoord was voor veroordeelden en ‘bankroetiers’. De Heer van Brederode was in het gebied de belangrijkste persoon. In 1725 werd de heerlijkheid gekocht door de Staten van Holland en verloor Vianen zijn uitzonderingspositie. In Vianen wandel je langs prachtige gevels van oude huisjes, die nog herinneren aan de geschiedenis van dit ooit zelfstandige plaatsje.

Bestel de gids