In onze serie ‘wandelen met een ziekte’ belichten we aandoeningen waar veel mensen mee te kampen hebben. Hoe kan wandelen je helpen om gezonder te worden en je beter in je vel te voelen? In dit artikel belichten we obesitas.
Bij obesitas is sprake van een medische aandoening waarbij zich zoveel lichaamsvet heeft opgehoopt, dat dit een negatief effect kan hebben op de gezondheid. Er is een verhoogd risico op gezondheidsproblemen en een kortere levensverwachting. Denk aan hart- en vaatziekten, diabetes type 2, bepaalde vormen van kanker, obstructieve slaapapneu, artrose en astma.
Niet iedereen met overgewicht heeft obesitas. We spreken van obesitas als de BMI (Body Mass Index) hoger is dan 30%. Er is dan sprake van lichaamsgewicht dat voor 30% uit vet bestaat. Bij een BMI van 35-40 spreken we zelfs van morbide obesitas. In Nederland heeft ongeveer 14 procent van de volwassenen te kampen met obesitas. Daarnaast heeft meer dan de helft van de volwassen bevolking overgewicht (een BMI van 25-30).
Laagdrempelig
Cas Besamusca is bewegingsdeskundige en leefstijlcoach bij de Obesitaskliniek. “Wij begeleiden hier mensen met obesitas naar een gezond gewicht. Dat doen we door een uitgebreid behandelplan, waarbij we ons ook richten op gedragsverandering en beweging. Wij motiveren mensen om te gaan wandelen. Juist omdat wandelen heel laagdrempelig en effectief is.”
Uiteenlopende klachten
Toch kan iemand met obesitas ook met wandelen klachten ervaren en dan hebben we het niet alleen over fysieke klachten, zoals gewrichtsklachten in enkels, knieën en heupen en rugpijn, kortademigheid en astma. Cas licht toe: “Ook mentale klachten spelen een rol en die zijn uiteenlopend. Angsten, zoals bang zijn om te vallen of sociaal contact en opmerkingen die ze verwachten te krijgen, of schaamte naar de buitenwereld omdat ze in korte tijd veel zijn aangekomen of niet makkelijk kunnen bewegen. Daarnaast zijn er ook praktische problemen waar men tegenaan kan lopen. Het lichaam kan letterlijk in de weg zitten. Als je benen continue tegen elkaar schuren, is dat heel pijnlijk. En als je niet bij je voeten kunt om je schoenen te veteren, wordt er snel gekozen voor een alternatief schoeisel dat niet de juiste steun geeft met de nodige klachten van dien.”
Leer je lijf kennen
Als bewegingsdeskundige geeft Cas advies en inzicht aan de cliënt. “Wat hierbij belangrijk is, is dat de cliënt het eigen lichaam gaat leren kennen en gaat leren voelen. Door bewust te wandelen, ben je bewust bezig met je lijf. Voel je je goed, dan kun je nog een stukje verder. Maar voel je je niet zo goed, dan loop je iets minder.” Op den duur kan het bewegen geïntensiveerd worden, waarbij de hartslag verhoogt. Wandelen terwijl je nog net niet loopt te hijgen of kortademig bent, levert conditiewinst op. Het zijn steeds kleine pasjes, kleine aanpassingen, die maken dat je je op alle fronten beter gaat voelen.
Tips van de expert
Cas is van mening dat het effect van wandelen onderschat wordt. “Wandelen is een mooie, intensieve manier van bewegen. Vaak wordt gedacht dat hardlopen de heilige graal is om af te vallen. Maar dat is voor iemand met obesitas niet aan te raden. Terwijl wandelen juist heel laagdrempelig is en een mooie opstap is naar wellicht die eerste stappen hardlopen. Bovendien levert wandelen niet alleen fysieke, maar ook mentale en sociale winst op.” Als bewegingsdeskundige heeft Cas heel interessante tips om thuis mee aan de slag te gaan.
Wees eerlijk naar jezelf. Waarom wandel je niet of niet zoveel als je zou willen? Is het omdat je geen zin hebt, of omdat je een angst hebt? Ervaar je pijn als je wandelt? Vind je dat je geen tijd hebt? Of liggen je prioriteiten niet waar ze zouden moeten liggen?
Erken je angsten. Heb je schaamte omdat je denkt dat mensen iets van je denken? Helpt het dan om ’s avonds te gaan lopen als het minder druk is op straat? Of heb je moeite om alleen de deur uit te gaan? Spreek met iemand af die je graag ziet. Zo heb je een stok achter de deur en meteen aanspraak tijdens je wandeling. Zoek (samen met iemand) een oplossing die voor jou werkt.
Stel jezelf een concreet doel. “Wij werken vaak met het ‘als…, dan…’ principe: als ik de kinderen naar school heb gebracht, wandel ik nog door tot de hoek van de straat, bijvoorbeeld,” verduidelijkt Cas. Doelen hoeven maar heel klein te zijn, iedere stap is er eentje. Zeker als je net begint met wandelen is het belangrijk om haalbare doelen te stellen. Ieder succes draagt bij aan meer zelfvertrouwen.
Ervaar je pijn tijdens het wandelen? Knip je wandeling dan op. Wandel in plaats van 30 minuten aaneen drie keer tien minuten. Probeer de pijn voor te blijven. Zo ervaar je dat wandelen ook leuk en pijnvrij kan zijn. Door de belasting op te bouwen went je lichaam aan de belasting, waardoor je op den duur langer aan één stuk kunt wandelen.
Vind je wandelen saai? Combineer het met iets wat je leuk vind. Luister naar een podcast of een radioprogramma, spreek af met een vriend(in) en plan een koffiedate.
Goede schoenen zijn heel belangrijk. Laat je goed adviseren in een gespecialiseerde wandelwinkel. En in plaats van veteren kun je ook een schoenveterblokje aan de veters plaatsen. Aantrekken met het schuifje, loslaten en klaar.
Gezondheid
Gezondheid
Gezondheid
Gezondheid
Gezondheid