Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Tips & Tricks

Wandelen en kanker

Wandelen kan mensen met de diagnose kanker helpen om gezonder te worden en beter in hun vel te voelen. Op deze pagina vind je tips en advies, ook voor naasten.

moeder loopt met kaal hoofd in de natuur met twee kinderen aan haar zijde.
(Foto's: © Shutterstock)

Wat is kanker?

Kanker ontwricht je leven. Of je het nu zelf hebt, of iemand om wie je geeft. Welke kankersoort het ook is en welke behandeling je ook krijgt, de gevolgen zijn meestal overweldigend. Er zijn meer dan 100 verschillende soorten kanker. Elke soort kanker is een andere ziekte met een eigen behandeling. Een eigenschap hebben ze wel allemaal: de lichaamscellen delen verkeerd. Normaal regelt het lichaam de celdeling goed. Elke dag delen miljoenen cellen in het lichaam. Tijdens al die celdelingen kan er iets misgaan. Door toeval, maar ook door schadelijke invloeden van buitenaf. Bijvoorbeeld door roken, te veel zonlicht, voeding of alcohol. Worden er meerdere fouten in dezelfde cel gemaakt? En kan de cel ze niet meer repareren? Dan gaat die cel zich verkeerd delen. Zo ontstaat kanker. Lees meer over wat kanker is op kanker.nl.

Ga naar kanker.nl

Bewegen bij kanker: de voordelen

“Bewegen bij kanker helpt enorm om allerlei klachten van de ziekte en de behandeling te verlichten,” stelt prof. Anne May van het UMC Utrecht. Zij werkt al bijna twintig jaar in het UMC Utrecht als epidemioloog en beweegonderzoeker. In 2019 is ze benoemd tot hoogleraar Klinische epidemiologie van het leven met en na kanker.

Wandelen met kanker; vrouw met kanker wandelt buiten.
(Foto; © Shutterstock)
Wandelen bij kanker; prof. Anne May van UMC Utrecht.
Prof. Anne May van het UMC Utrecht.

Anne: “Inmiddels zijn er wereldwijd honderden onderzoeken gedaan naar het effect van lichaamsbeweging en sporten, tijdens én na de behandeling. We hebben nu wetenschappelijk bewijs dat lichaamsbeweging mensen met kanker helpt om zich minder moe, angstig en somber te voelen, en om na de behandeling zo goed mogelijk te herstellen. Bewegen tijdens chemotherapie zorgt voor minder bijwerkingen. Sommige studies laten zien dat daardoor mensen de behandeling langer volhouden, wat de chemotherapie mogelijk ook effectiever maakt.”

Er zijn zelfs aanwijzingen dat beweging de overleving van kanker kan verbeteren. “Bij een groep patiënten met uitgezaaide darmkanker hebben we gezien dat mensen die na de diagnose zich aan de beweegadviezen hielden, langer overleefden dan mensen die dat niet deden,” aldus Anne. 

Kans op kanker kleiner maken

Je kunt lang niet altijd voorkomen dat je kanker krijgt. Soms spelen je genen een rol bij het krijgen van kanker. Soms is het gewoon pech. Maar er zijn ook een hoop dingen die je wel kunt doen om je kans op kanker kleiner te maken. Stoppen met roken, veilig de zon in, gezond eten, minder alcohol en genoeg bewegen bijvoorbeeld.  

Wandelen Met Kanker; gezond bewegen
(Foto: © KWF)

Wandeladvies:

Voor je behandeling 

Wandelen zorgt dat je fit(ter) met de behandeling start. Je lichaam kan meer aan en dat is vaak goed voor je behandeling.  

Tijdens je behandeling 

  • Je hebt minder last van bijwerkingen, zoals vermoeidheid en misselijkheid tijdens de chemotherapie 
  • Daardoor zou je lichaam de chemotherapie beter aankunnen, zodat je beter in staat bent om chemokuur helemaal af te maken

Na je behandeling 

  • Je herstelt sneller 
  • Je hebt minder last van klachten die je na kanker kunt hebben. Zoals vermoeidheid, lichamelijke en geestelijke problemen. 

 

Meer tips:

  • Als 30 minuten achtereen wandelen te zwaar is of omdat de conditie zo achteruit is gegaan, verdeel dan de activiteit over de dag door bijvoorbeeld drie keer tien minuten te wandelen. 
     
  • Begin ergens en bouw rustig op. Vooral als er sprake is van vermoeidheid of in de eerste dagen na een chemobehandeling. Wandelen is laagdrempelig; je bepaalt zelf hoe ver, de intensiteit, de locatie of dat je met iemand samen wilt lopen of liever alleen. 
Wandelen met kanker: man met rollator
(Foto: © Shutterstock)
Wandelen met kanker; vrouw op bankje
(Foto: © Shutterstock)
  • Wil je graag naar buiten (voor een wandeling) en ben je verzot op de natuur? Vraag aan een naaste of hij/zij je meeneemt naar het bos of een andere mooie plek in de natuur. Op een bankje de boslucht opsnuiven of wandelend over de bospaden? Een bosbad geeft je toch dat opkikkertje. 
  • Overleg met de oncologisch fysiotherapeut welke vorm van bewegen bij je past. Niet iedereen vindt wandelen leuk. Samen met de therapeut kun je bekijken welke alternatieven er zijn. 
     
  • Wordt wandelen of bewegen steeds moeilijker door de vorm van kanker of behandeling? Het is heel belangrijk om dit met de oncologisch fysiotherapeut te bespreken om risico’s te vermijden. In specifieke gevallen wordt aangeraden toch het bewegen op te pakken, al is het met oefeningen thuis die je makkelijk uit kunt voeren, of wandelen met begeleiding. 
     
  • Weet wat je eet. Het lichaam heeft bij kanker een hogere behoefte aan eiwitten. Enerzijds door de processen van herstel in het lichaam en anderzijds de behandeling die invloed heeft op de eiwitbehoefte. Een oncologiediëtist kan advies op maat geven.

(Bron: Wereld Kanker Onderzoek Fonds) 

Wandelen Met Kanker: Beweegrichtlijnen kankerpatiënten
Beweegrichtlijnen voor cancer survivors.

Algemene beweegrichtlijnen

De Gezondheidsraad heeft aan de minister van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) advies uitgebracht over nieuwe beweegrichtlijnen. Deze richtlijnen zijn gebaseerd op een uitgebreide analyse van al het bestaande onderzoek naar de gezondheidseffecten van bewegen. Deze analyse benadrukt het belang van bewegen. 

Bekijk de beweegrichtlijnen

Wat kun je als naaste doen?

Als iemand die dicht bij jou staat de diagnose kanker krijgt, is dat een schok. Je kunt je machteloos voelen, maar weet dat je er voor hem of haar kunt zijn. Niet alleen voor de emotionele steun of door fysiek te helpen met dingen. Er zijn veel organisaties die zich inzetten voor onderzoek naar kanker of verbetering van de levenskwaliteit voor mensen met kanker, zoals KWF. Wellicht voel je behoefte om op een bepaalde manier te helpen. Doneer, collecteer, schenk, kom in actie, of loop mee.

Wandelen met kanker; vrouw in rolstoel
(Foto; © Shutterstock)

Meer informatie over kanker en bewegen:

Een overzicht van organisaties en verenigingen die zich bezig houden met het verstrekken van betrouwbare informatie over kanker en lotgenotencontact vind je op deze site. 

Deel je tips

Wil jij iets delen over jouw ervaring met de ziekte kanker in relatie tot wandelen en bewegen? Wij horen graag jouw tips. Mogelijk kunnen we ze toevoegen aan dit artikel. Stuur ons een mailtje op redactie@wandel.nl.