Wandelen op blote voeten of speciale barefootschoenen. Het zou heel gezond zijn voor de voeten. Maar wat zijn nu precies de voor- en nadelen van barefoot wandelen? Wandel.nl dook erin.
Voor alle zekerheid toch nog maar een keer: barefoot wandelen is niet alleen lopen op blote voeten. Het kan natuurlijk, maar ook wandelen op speciaal daarvoor geschikte schoenen geldt als barefoot wandelen. Simpel gezegd zijn het schoenen die enige bescherming bieden, maar toch vooral zorgen dat er zoveel mogelijk contact met de ondergrond is, dat de wandelervaring zo dicht mogelijk in de buurt komt bij lopen op blote voeten.
Persoonlijk
Vooropgesteld; ervaringen met barefoot wandelen en de beoordeling of dat prettig is, zijn heel persoonlijk. En er lijkt ook nog best wat koudwatervrees te zijn onder wandelaars. Sinds jaar en dag luidt het advies voor de fervente wandelaar immers: zorg voor goede schoenen. Zeker op ongelijk of onverhard terrein en bij lange afstanden zijn stevige, comfortabele schoenen die de voeten voldoende ontlasten, het devies. En dat advies klopt ook nog steeds als een bus. Barefoot lopen is een andere benadering van wandelen. Het vraagt meer ‘werk’ en activiteit van de voet en dat komt spieren, botten en de doorbloeding van de voet ten goede.
Dat zijn al enkele duidelijke voordelen van barefoot wandelen. En die leiden weer tot andere voordelen. Want met sterkere spieren en botten voorkom je blessures en een goede doorbloeding vermindert het risico op hart- en vaatziekten. Een voor veel wandelaars bekende blessure is bijvoorbeeld de peesplaatontsteking. De peesplaat loopt onder de voet van de tenen naar de hiel en krijgt het bij het lopen zwaar te verduren, waardoor het botvlies bij de aanhechting bij de hiel kan gaan ontsteken. Door de spieren in de voet te versterken, zoals je dus doet met barefoot wandelen, verklein je het risico op dit soort blessures.
Versterking van de voeten door barefoot wandelen kan zelfs de kans op problemen in gewrichten verkleinen. Met barefoot wandelen blijft de voet, zeker als je regelmatig op verschillende ondergronden loopt, sterk en flexibel waardoor de druk op knieën en heupen vermindert.
Je voeten zitten vol met zenuwen, die met iedere stap gestimuleerd worden. Blootsvoets krijgen je voeten veel meer van die impulsen, dan wanneer je schoenen aanhebt. De sensorische input hebben een positief effect op je evenwichtsgevoel en je proprioceptie (lichaamsbesef). Door een goede proprioceptie ben je stabieler en het kan helpen pijn te verlichten en een licht verkeerde voetstand te verbeteren. Wat dus uiteindelijk leidt tot een kleinere kans op blessures door een verkeerde belasting van het lichaam.
Natuurlijker en bewuster lopen
Of je nu echt blootvoets wilt lopen of barefoot schoenen draagt, de essentie is dus dat je voeten geen ondersteuning van een hakverhoging en een tussenzool krijgen en niet beperkt worden door een relatief smalle teenpartij. Met barefoot schoenen staan je voeten plat op de grond en je tenen hebben alle bewegingsruimte. Op die manier ga je natuurlijker lopen en dat is niet alleen goed voor de voeten, maar ook voor je hele lichaam en – zo wordt vaak gezegd – zelfs voor je hele geest. Door direct contact met de ondergrond ga je bewuster lopen.
De voordelen van barefoot wandelen op een rij:
Meer beweging en training van de voeten
Minder kans op blessures
Ontlasting van gewrichten
Geen beperking van bewegingsvrijheid voor voeten en tenen
Natuurlijker lopen
Direct contact met de grond, waardoor je bewuster gaat lopen
Verbetering van het evenwichtsgevoel en proprioceptie
In basis is de theorie achter barefoot wandelen duidelijk. Door minder ondersteuning en ‘beklemming’ van een schoen hebben je voeten meer vrijheid en bewegen ze natuurlijker en heb je bovendien beter contact met de grond waarop je loopt. Maar natuurlijk zijn er ook nadelen.
Zo is barefoot wandelen simpelweg niet voor elk lichaam of situatie geschikt. Bij sommige mensen is sprake van minder vetkussen, de kussentjes onder de voet die de vele botjes en spieren beschermen. Zij moeten zich afvragen of barefoot wandelen niet leidt tot te veel risico op blessures. En ook voor mensen met een knieprothese kan de geringe demping van barefoot schoenen een risico vormen. Daarbij dient overigens wel weer te worden vermeld dat er barefoot-modellen bestaan met een iets dikkere zool, die iets meer ondersteuning bieden.
De opmerkingen over vetkussen onder de voet en een knieprothese verraden het al een beetje; barefoot wandelen is zeker iets om te proberen of mee te experimenteren, maar het is in de regel vooral geschikt voor gezonde voeten. Zo is het bij noodzaak voor orthopedisch schoeisel niet aan te raden over te stappen op barefoot wandelen. En ook bij reumatische klachten is dat lang niet altijd verstandig. Dan is het vaak fijn iets meer demping van een zachte zool te hebben. Ook zijn er aandoeningen die een verminderd gevoel in de voet veroorzaken, waardoor wandelen zonder of met beperkte ondersteuning, een risico is. Scherpe voorwerpen en onregelmatige, harde ondergronden voel je immers niet of nauwelijks. Verminderd gevoel in de voet(en) kan bijvoorbeeld optreden bij diabetes, MS, ischias en een hernia. Ook chemotherapie kan de uiteinden van de zenuwen aantasten.
Neem je tijd
Het hoeft niet direct een nadeel te zijn, maar wel essentieel: je lichaam moet in veel opzichten wennen aan barefoot lopen. Niet alleen je schoeisel, maar ook je manier van lopen verandert in meerdere opzichten en daar moet je lichaam zich aan aanpassen. Geef je lichaam de tijd, bouw het barefoot lopen rustig op en trek zeker niet de barefoot schoenen aan voor een lange wandeling als je er net mee bent begonnen.
Sowieso vraagt barefoot wandelen wel een zorgvuldige voorbereiding en keuze van schoeisel voordat je aan een wandeling begint. Bedenkt goed wat het parcours van specifieke wandeling precies van je vraagt, of er hoogteverschillen zijn, of je wel eens over een boomwortel of een plas moet springen, dat soort dingen.
En tot slot; bedenk altijd goed of barefoot bij een wandeling verantwoord is. Er zijn omstandigheden en parcourskenmerken die het risico op blessures of ongelukken te groot maken. Kies dan vooral voor een normale schoen.
Barefoot lopen is niet voor iedereen geschikt. Heb je bijvoorbeeld gering vetkussen onder je voeten, dan kan barefoot tot veel problemen leiden.
Barefoot is in de regel vooral geschikt voor gezonde voeten. Heb je een chronische afwijking of draag je orthopedisch schoeisel, dan is barefoot lopen af te raden.
Barefoot lopen betekent hoe dan ook minder bescherming voor je voeten en een groter risico om je te verwonden of bezeren.
Elke wandeling vraagt een zorgvuldige afweging: is barefoot lopen deze keer geschikt en welk schoeisel kies je? Alleen zo voorkom je onnodige blessures en ongelukken.
Het kan goed en leuk zijn om met barefoot lopen te beginnen, maar besef wel dat de overstap een lang proces is. Je moet het heel rustig opbouwen, alleen zo kunnen je voeten en lichaam wennen aan de nieuwe manier van wandelen.
Route
Uitrusting
Gezondheid
Uitrusting
Algemeen
Gezondheid