De herziene gids van het Zuiderzeepad is vers van de persen gerold! De oude was uitverkocht en dat zegt genoeg: dit Lange-Afstand-Wandelpad rondom het IJsselmeer is populair. Wandelschrijver Sietske de Vet liep van Stavoren naar Workum en vertelt over grasdijken, grazende schapen en gemoedelijke Zuiderzeestadjes.
Tekst & foto’s: Sietske de Vet
Piepend komt het boemeltje van Arriva tot stilstand: eindstation Stavoren is bereikt. Voordat mijn tocht langs de voormalige Zuiderzee begint, loop ik eerst het stadje in. Het Vrouwtje van Stavoren kijkt uit over de haven. Nu zijn het watersporters die ze gadeslaat, vroeger waren het vissers en kooplieden. Ze brachten welvaart en groei, hoewel er ook slechte tijden waren. Het bescheiden ‘vrouwtje’ staat in schril contrast met de grote, brutale vissenkop vijftig meter verderop. Die verrees in 2018, toen Leeuwarden was uitgeroepen tot Culturele Hoofdstad van Europa en alle elf de Friese steden werden voorzien van een kunstwerk.
Volgens de handwijzer bij het station gaat het Zuiderzeepad naar rechts. Kort daarna begint het grote genieten: acht kilometer lang volg ik de oude zeedijk langs het IJsselmeer. Vroeger beukten de golven tegen de kust, maar met de komst van de Afsluitdijk in 1932 werd de woeste Zuiderzee getemd en getransformeerd tot een groot meer. Weids water, bootjes aan de horizon, bolle wolken en in de verte mijn eerste doel: de kerk van Hindeloopen. Ik hoef alleen maar de grasdijk te volgen. Wind in de haren, schapen in overvloed en pauzeren in vogelkijkhut ‘it Swan’ waar je uitkijkt op natuurgebied ‘de Bocht van Molkwar’. Je kunt er vele vogels spotten; van eend en bruine kiekendief tot kemphaan.
Dan eindelijk, via een trap de dijk af, Hindeloopen in. Hoewel er amper 900 mensen wonen – bijna even veel als in Stavoren – mogen beide plaatsen zich een heuse ‘stad’ noemen. Klinkerstraten, houten bruggetjes en sierlijke gevels vormen een aangename onderbreking van de winderige dijk.
Vroeger was Hindeloopen een rijke havenstad. Terwijl kapiteins met hun schip naar Engeland en de Oostzeelanden voeren, stortten de vrouwen zich op het beschilderen van meubels en servies; alles werd voorzien van sierlijke krullen. Het stadje verwierf, tot op de dag van vandaag, naam en faam met de decoratieve schilderkunst.
Hindeloopen trekt ook bezoekers met zijn klederdracht, watersport en tal van monumenten waaronder het sluiswachtershuisje met klokkentoren en leugenbank – ontmoetingsplek voor oudere mannen. Voorbij de laatste huizen, op weg naar Workum, zijn de toeristen verdwenen. Via een overstapje, verscholen achter verkeersborden, gaat het Zuiderzeepad de dijk weer op. Ik klauter over hekken, passeer huppelende lammetjes en mekkerende schapen. Een dik zwart schaap staat verschrikt op; haastig sjokt-ie weg om even verderop weer neer te ploffen.
Waar de dijk het IJsselmeer verlaat en rechts afbuigt, staat vuurtoren ‘It Toarntje’. Reid de Jong, de laatste vuurtorenwachter, woonde er vijftig jaar. Met zijn lange baard en pijp in de mond was hij een markante verschijning. Hij leefde er met zijn vrouw sober en zelfvoorzienend, zonder gas en stromend water. Totdat hij in 2020 overleed.
Via een lange rechte vaart bereik ik Workum. Bij het smalle sluisje heerst gezellige drukte; boten varen in en uit. Ernaast ligt scheepstimmerwerf De Hoop, een begrip in de wijde omgeving. Knusse winkeltjes en uitnodigende restaurants rijgen zich aaneen.
Vlak voordat het Zuiderzeepad links een steegje induikt, verlaat ik de wit-rode markeringen en ga bij de kerk rechtsaf. De laatste kilometer is even doorbijten, maar ach, dat is snel vergeten als ik vanuit het boemeltje nog één keer terugblik op het heerlijke, weidse Friese landschap.
Meer weten over het vroegere leven in en op de Zuiderzee? Pak in Stavoren het veer naar Enkhuizen (3x per dag) en bezoek het Zuiderzeemuseum. Binnen kun je authentieke houten schepen bewonderen, buiten stap je terug in de tijd. Zie hoe de mensen vroeger woonden en hoe ze zich kleedden. Bezoek de snoepwinkel, ontdek hoe je ijzer smeedt of garnalen pelt. Ook leuk voor kinderen.
Ben je geïnspireerd geraakt door de mooie wandeling die Sietske heeft gemaakt? De etappe van Stavoren naar Workum is één van de 28 etappes van het Zuiderzeepad. Alle etappes en aanvullende informatie zijn opgenomen in de vernieuwde gids van het Zuiderzeepad.
Lezers kunnen de gids van het Zuiderzeepad nu aanschaffen voor de actieprijs van € 20,00 (incl. verzending) in plaats van
€ 25,44 (incl. verzending) via de webwinkel van Wandelnet. Met de couponcode: ‘LAW8’ wordt de korting direct verrekend.
Waar vind je nou de mooiste Lange-Afstands-Wandelpaden (LAW's)? Samen met Wandelnet delen we de mooi...
Uitzicht over het water, de wind, vogels. Wandel.nl heeft acht wandelroutes over dijken voor je uitg...
West-Friesland is een regio in de provincie Noord-Holland. Je vindt er weidse velden, veel water, no...
Friesland staat niet bekend als een echte wandelprovincie. Toch kun je er prima wandelen. Wandel.nl ...
Oude schepen, uitzicht over het water, mooie pandjes en gezellige terrassen op de kade: bij havens i...