Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Route

Wilde zwijnen spotten

Wie wilde zwijnen wil zien, moet een beetje geluk hebben. Ze zijn schuchter, wroeten voornamelijk ’s nachts rond en gaan mensen het liefst uit de weg. Bovendien zijn ze maar op enkele plaatsen in Nederland te vinden. Je moet dus wel weten waar ze rondscharrelen. Wandel.nl zet een aantal leuke wandelingen op een rijtje waarbij je je in zwijnengebied begeeft. Nu nog een beetje mazzel hebben dat je ze spot!

afbeelding van een wild zwijn in het bos.

Wilde zwijnen horen thuis in de Nederlandse natuur. Maar ze mogen slechts in enkele gebieden leven. De leefgebieden die zijn aangewezen, zijn de Veluwe en Nationaal Park De Meinweg. Voor overige gebieden geldt een provinciaal nulstandbeleid, wat kortweg betekent dat er geen wilde zwijnen mogen leven. De reden hiervoor is drieledig: ze kunnen schade veroorzaken aan landbouwgewassen, er is risico op aanrijding en wilde zwijnen spelen een rol bij de verspreiding van de Afrikaanse varkenspest. Toch weten de wilde zwijnen zich ook buiten de afgerasterde gebieden te handhaven. Zo zijn er populaties in Zuid-Limburg, de Groote Peel, oostelijk Brabant en kleinere aantallen in Twente, het Rijk van Nijmegen, Drenthe en de Utrechtse Heuvelrug.

Omnivoor

Zwijnen hebben de naam agressief te zijn, maar dat zijn ze eigenlijk alleen als ze jongen hebben. Ze vermijden het liefst mensen en zijn voornamelijk in de schemer en ’s nachts actief. Dan scharrelen ze hun kostje bij elkaar door de grond om te wroeten op zoek naar insecten en kleine diertjes. Een groot voordeel voor de natuur: door het gewroet komt de minerale ondergrond vrij en dat geeft nieuwe begroeiing een kans en zorgt voor meer variatie in de natuur.

Naast wroeten eten ze ook gewassen als maïs, aardappelen, granen en bieten, eten ze gevallen vruchten van bomen (fruit, eikels, kastanjes) en krijgen ze dierlijke eiwitten binnen door het eten van kleine dieren als vogels, amfibieën, slakken, wormen en muizen.

afbeelding van een wild zijn met zijn snuit in de grond.
afbeelding van een groepje wilde zwijnen op een heideveld.
(Foto's: © Shutterstock)

Oog in oog met een zwijn?

Als je zwijnen tegenkomt, heb je geluk. Ze laten zich niet snel zien en zijn meestal al weg voordat je ze in de gaten hebt. Mocht je toch in de buurt komen van zwijnen, blijf dan rustig en laat door te praten weten dat je er bent. Wandel rustig bij ze vandaan. Zwijnen die aanvallen zijn uitzonderlijk, maar mocht dat gebeuren, dan heeft wegrennen geen zin: zwijnen rennen sneller. Zoek een boom op of iets anders waar je in of op kunt klimmen en klap in je handen om ze te verjagen. Niets om op te klimmen? Zwijnen hebben slecht zicht. Verstop je achter een boom.
Maar de kans dat je aangevallen wordt is heel klein. Wil je jouw ontmoeting met wilde zwijnen tot een succes te maken?

  • Voer ze niet en laat geen etensresten achter
  • Bewaar afstand
  • Houd honden aan de lijn
  • Laat zwijnen weten dat je er bent door rustig te praten
  • Klap in je handen als een zwijn niet wegloopt
  • Klim ergens op of in als een zwijn wil aanvallen
  • Niets om op te klimmen? Verschuil je dan ergens achter.
Wegrennen heeft geen zin: zwijnen rennen sneller
afbeelding van een wild zwijn tussen de heide.

Nationaal Park De Meinweg (Limburg)

Eén van de gebieden waar wilde zwijnen mogen verblijven is Nationaal Park De Meinweg, bij Roermond. Hier kun je je eigen wandelroute plannen met de wandelrouteplanner. Daarnaast zijn er een paar mooie routes uitgestippeld:

  • Vanaf De Boshut (bezoekerscentrum/café De Meinweg) in Herkenbosch kun je de Liberation Route wandelen. Die voert langs 'luisterplekken' met verhalen over de Tweede Wereldoorlog.

  • Wandelroute Meinvennen voert je over bospaden, over heidevelden, langs vennen en door de moerasbossen met elzen, berken en gagelvenen van het nationaal park. De route leidt gedeeltelijk door Duitsland.

Nationaal Park De Hoge Veluwe (Gelderland)

In Nationaal Park De Hoge Veluwe kun je diverse gemarkeerde wandelroutes lopen of over de paden door het park struinen op zoek naar wilde zwijnen. Een uitgebreide routekaart is bij één van de entrees verkrijgbaar.

Klompenpaden (Gelderland)

Aan de rand van het Nationaal Park De Hoge Veluwe ligt het plaatsje Otterlo. Wie hier het klompenpad Eeskooterpad volgt, stapt vanzelf zwijnengebied in, herkenbaar aan de omgewoelde aarde langs het pad. Nog een klompenpad dat door zwijnenterritorium gaat is het Kreelsepad, in het buitengebied van Ede.

Kroondomein Het Loo (Gelderland)

Vanwege het jachtseizoen is een deel van het Kroondomein van 15 september tot en met 25 december gesloten, maar de randgebieden van dit grote landgoed zijn wel geopend. Op de kaart vind je diverse routes die in het najaar toegankelijk zijn.

Nationaal Park De Groote Peel (Noord-Brabant, Limburg)

Een kleine populatie zwijnen scharrelt rond in dit natuurgebied. Er zijn diverse gemarkeerde wandelroutes, zoals drie gemarkeerde paaltjesroutes vanaf Buitencentrum De Pelen.