Direct naar de content Direct naar de hoofdnavigatie Direct naar de footer
Route

Wandelen door de mooiste arboreta van Nederland

Bomen, tijdens het wandelen kom er je er ontelbaar veel tegen. Je kunt er ook speciaal naar op zoek gaan. Nederland kent tientallen arboreta en pineta, oftewel bomentuinen. Wandel.nl zet een aantal mooie wandelingen door bijzondere tuinen voor je op een rijtje.

Wandelen Door De Mooiste Arboreta Van Nederland: Arboretum Doorn
(Foto: © Andrea van Lieshout)

Het woord arboretum komt uit het Latijns en betekent ‘boom’ (arbor). Een bomentuin is een verzameling van levende bomen en struiken in een park of tuin. Veel van deze bomentuinen zijn door vorsten of rijke particulieren aangelegd met als doel met hun welvaart te pronken. Maar belangrijker is dat met deze tuinen materiaal en kennis van bomen en planten wordt verzameld. Het wetenschappelijke doel, met een educatief aspect, kreeg de overhand. In een arboretum vind je bomen en struiken van over de hele wereld. Vaak onderverdeeld naar werelddeel. Verschil met een pinetum is dat deze bomentuinen zijn gespecialiseerd in coniferen, of naaldbomen. 

Nationaal Bomenmuseum Gimborn

Het Nationaal Bomenmuseum Gimborn in Doorn bestaat dit jaar honderd jaar. Het terrein is 29 hectare groot. Er staan ruim 3000 soorten bomen en struiken van over de hele wereld, met daar tussen vijvers. In 1924 tekende landschapsarchitect Gerard Bleeker in opdracht van Max von Gimborn de eerste schets. Vom Gimborn was een Duitse inktmagnaat met een groot imperium, ook in Nederland. Hij woonde in Doorn en liet honderd jaar geleden een nieuwe tuin ontwerpen. Zijn weduwe verkocht het arboretum in 1966 aan de Universiteit Utrecht. 

Daardoor werd onderzoek steeds belangrijker. Het aantal loofbomen nam toe en de collectie werd wereldberoemd. In 1989 kreeg het arboretum een eremedaille van de International Dendrology Society. De collectie kent een aantal zwaartepunten, die bijzonder van kwaliteit zijn. Het gaat onder ander om coniferen, esdoorns, gouden regen, berken en toverhazelaars. Deze maken deel uit van de Nationale Plantencollectie. 

Wandelen Door De Mooiste Arboreta Van Nederland: Bomenmuseum Gimborn
In Nationaal Bomenmuseum Gimborn staan meer dan 3000 soorten bomen en struiken. (Foto: © Shutterstock)

Nationaal Bomenmuseum Gimborn kent kilometers wandelpaden en een grote heidetuin. Voor kinderen is er een enorme boomhut en een natuurspeeltuin. Ook zijn er speurtochten. Er zijn vier uitgezette wandelingen: een van ongeveer 30 minuten, een van ongeveer 90 minuten en schelpenpad voor mensen met een visuele beperking (korte route 1,5 km, lange route 2,2 km). Daarnaast is er een kennisroute langs zes thematische consoles met tekst en beeld. In het kader van het 100-jarig bestaan is er ook een tijdelijke kunstroute van 3 kilometer, die je langs de mooiste plekjes van het perk voert en je visueel uitdaagt met de kunstwerken die je onderweg tegenkomt. Een routekaartje is gratis in het bezoekerscentrum te verkrijgen. 

Wandelen Door De Mooiste Arboreta Van Nederland: Arboretum Doorn
(Foto: © Andrea van Lieshout)

In het bezoekerscentrum is een museumwinkel met onder andere honing uit het arboretum en een kleine horecavoorziening. Het museum is dagelijks geopend van 8.00 tot 19.00 uur (april tot en met oktober)/10.00 tot 16.00 uur (november tot en met maart). Entree: 8,50 (kinderen 0-12 gratis).  

Meer informatie

De Kruidhof, hortus van Fryslân

De Kruidhof, in Buitenpost, is de grootste botanische kruidentuin van Europa. Hij bestaat sinds 1930. De hortus kent meer de 2000 soorten planten, vooral kruiden. De Kruidhof heeft zelfs de grootste verzameling geneeskrachtige kruiden van alle botanische tuinen in West-Europa. Er zijn zeventien thematuinen, zoals de geneeskruidentuin, de vlindertuin, een varenhof, rosarium en een bostuin. Het totale terrein is bijna vier hectare groot.  

Je kunt het terrein zelf verkennen of onder begeleiding van een gids. Visit Friesland heeft een wandeling van 15 kilometer door de omgeving die ook door de Kruidhof komt. Voor kinderen zijn er twee (natuur)speeltuinen en een speurtocht.  

De Eettuin biedt gerechten gemaakt van verse ingrediënten die deels afkomstig zijn uit de tuinen van de Kruidhof. In de museumwinkel kun je onder andere terecht voor appelsap van eigen oogst, zelfgemaakte lavendelolie, biologische thee, zaden en lokale honing. 

De Kruidhof is geopend van 10.00 uur tot 17.00 uur (dinsdag tot en met zaterdag)/12.00-17.00 uur ( zon- en feestdagen). Maandag gesloten. Entree: 7,50 (kinderen 0-4 gratis, 5-12 2,50).  

Meer informatie
Wandelen Door De Mooiste Arboreta Van Nederland: Kruidhof kruidentuin
De Kruidhof is de grootste botanische kruidentuin van Europa. (Foto: © Shutterstock)

Pinetum Blijdenstein

Pinetum Blijdenstein in Hilversum is onderdeel van de Nationale Plantencollectie en heeft één van de belangrijke coniferencollecties in de wereld. Daarnaast zijn er ook cycadeeën, ephedra's en rododendrons en tropische planten in kassen. Het pinetum werd gesticht door Benjamin Willem Blijdenstein in 1909. Hendrik Copijn ontwierp de tuin in Engelse landschapsstijl. Blijdenstein was bevriend met de directeur van Kew Gardens, de Engelse koninklijke botanische tuin. De twee wisselden regelmatig bomen en zaden uit. Tegenwoordig is Pinetum Blijdenstein (1,4 ha) onderdeel van de Hortus botanicus van de Universiteit van Amsterdam.

Wandelen Door De Mooiste Arboreta Van Nederland: Pinetum Blijdenstein
Pinetum Blijdenstein heeft één van de belangrijke coniferencollecties in de wereld. (Foto: © Shutterstock)

Het pinetum heeft een uitgezette wandeling langs verschillende bijzondere bomen, zoals Westamerikaanse venijnboom, de Chinese jeneverbes en de Japanse ceder. Vanaf half april tot en met eind oktober is er een speciale geur- en tastroute voor blinden en slechtzienden. Ook zijn er in die maanden rondleidingen door een gids op elke tweede zondag van de maand. 

Het bezoekerscentrum Klein Vogelenzang heeft een mooi terras. Van april tot en met september kun je hier op woensdag- en zondagmiddag terecht voor koffie en thee, een koud drankje en een kleine snack. 

Het pinetum is het hele jaar geopend van 9.00 tot 16.30  uur (maandag-vrijdag) / 12.00 tot 16.30 uur (weekend en feestdagen). Entree: 3 euro (kinderen 0-12 1 euro). Woensdag gratis. 

Meer informatie

Arboretum Assen

Arboretum Assen is nog relatief jong. Tot 1993 was dit gebied een ontginningslandschap in het hoogveen. Daarna werd bos aangeplant. Het Arboretum in Assen is vanaf 1997 ontwikkeld. In 2005 ging de 22 hectare grote bomentuin open. Er staan honderden bomen- en plantensoorten uit Europa, Amerika en Azië. Alle soorten zijn geordend naar herkomst, waardoor de tuin bestaat uit drie ‘werelddelen’, die weer zijn onderverdeeld in totaal zeventien regio’s. Deze opzet van landschapsarchitect Harry Berg is uniek in Nederland.

Wandelen Door De Mooiste Arboreta Van Nederland: Assen Dondersteen
De tuin bestaat uit drie 'werelddelen' die zijn onderverdeeld in 17 regio's. (Foto: © Dondersteen)

De werelddelen zijn verbonden door graspaden met een totale lengte van zes kilometer. Je kunt er heerlijk struinen in een prachtig decor. Er is een uitgezette wandelroute van 2,7 kilometer. Er zijn twee startpunten: de entree van het Arboretum aan de Pitteloseweg en de Drentse Golf-&Countryclub aan de Ten Oeverstraat. 

Wandelen Door De Mooiste Arboreta Van Nederland: Assen bos
(Foto: © Shutterstock)

Het arboretum is het hele jaar van zonsopkomst tot zonsondergang geopend. De toegang is gratis. Bij de Drentse Golf- & Countryclub kunnen bezoekers gebruik maken van horeca, toilet, fietsenstallingen en parkeerplaats.  

Meer informatie

Landgoed Schovenhorst

Landgoed Schovenhorst in Putten is gesticht in 1848, het jaar dat Thorbecke onze grondwet ontwierp. En net als de grondwet is ook Schovenhorst nog steeds actueel. Oorspronkelijk waren de vijf tuinen bedoeld om te onderzoeken of boomsoorten uit allerlei delen van de wereld ook op de heide konden groeien. Tegenwoordig staat recreatie centraal. Van de vijf tuinen is het Kleine Pinetarum het oudst. Hier begon oprichter Johan Hendrik Schober zijn proeftuin en boomkwekerij. Een aantal bomen dat toen is aangeplant, is inmiddels meer dan 40 meter hoog. De tuin is besloten en biedt doorkijkjes op verschillende exotische boomsoorten, zoals een Japanse ceder, een kranspar en een gigantische mammoetboom.  

Het Drie Continentenbos uit 1965 is de jongste van de vijf tuinen. Er staan coniferen uit Azië, Noord-Amerika en Europa. Het is een afwisselend bos, dat is aangelegd om te kijken hoe de verschillende boomsoorten zich in bosverband ontwikkelen. Naast de vijf tuinen bestaat het landgoed ook nog uit 150 hectare bos met vooral douglassparren van 40 meter hoog. Op Schovenhorst staat de Bostoren van 235 treden van waar je een spectaculair uitzicht hebt. 

Er zijn drie uitgezette wandelroutes van 2,5, 4 en 8 kilometer. Voor kinderen is er een speelbos en een speurtocht. In brasserie Schovenhorst kun je terecht voor een hapje en drankje, van een kop koffie en een ijsthee tot een borrel en diner. 

Meer informatie
Wandelen Door De Mooiste Arboreta Van Nederland: Bostoren Schovenhorst
Vanuit de bostoren heb je een spectaculair uitzicht. (Foto: © Shutterstock)