Iedereen weet dat je edelherten kunt spotten in de Veluwe of de Oostvaardersplassen. Maar in dit natuurgebied is het een stuk rustiger: Het Groene Woud in Brabant. Ook hier hoor je vanaf half september een zwaar, loeiend geburl. Dan weet je dat de edelherten weer op de versiertoer gaan.
Het Groene Woud is in 2005 aangewezen als Nationaal Landschap en dankt haar naam aan de locatie waar de eerste vergadering plaatsvond over de inrichting van dit gebied: café ‘Het Groene Woud’ in Liempde. Het gebied omvat 35.000 hectare met flink wat dorpskernen van het Brabantse platteland. Zo’n 7.500 hectare wordt gerekend tot ‘de groene kern’ en bestaat uit bos, moerassen, heide en agrarisch populierenlandschap. Ruim 20 natuurgebieden maken deel uit van Het Groene Woud, waaronder Kampina, de Oisterwijkse Bossen en Vennen en het Dommeldal.
Gelegen tussen Eindhoven, Tilburg en Den Bosch is Het Groene Woud een oase van rust. Maar die rust wordt op één bepaalde plek in september en oktober verstoord door het herkenbare en imponerende geluid van de bronstige edelherten. Dit oergeluid wil je natuurlijk een keer meegemaakt hebben. De mannetjes maken een diep rollend en loeiend keelgeluid. Dit zogeheten burlen kan kilometersver rijken. Maar daarnaast kun je ook doffe klappen horen als de mannetjes met elkaar in gevecht gaan en de geweien tegen elkaar slaan. Je kunt de burlende edelherten het beste in de schemering spotten. Dan gaan de mannetjes namelijk op de versiertoer.
In 2017 heeft Brabants Landschap in samenwerking met ARK Natuurontwikkeling namelijk het edelhert teruggebracht in Het Groene Woud. Om deze dieren te kunnen spotten, moet je naar de gebieden Scheeken en Mortelen, aan weerszijden van de A2. In 2019 zijn deze twee gebieden met elkaar verbonden door een natuurbrug over de A2. Als wandelaar kun je hier echter geen gebruik van maken en moet je dus net mazzel hebben dat ze zich ten oosten of ten westen van de A2 bevinden. De gebieden omvatten samen ongeveer 350 hectare. De kans is dan ook vrij groot dat je in de bronstperiode de edelherten kunt spotten. Of in ieder geval kunt horen.
Er zijn drie gemarkeerde wandelroutes die door dit gebied gaan en waarbij je kans hebt om edelherten te spotten.
Westelijk van de A2
Afstand: 5,8 kilometer
Markering: rode pijlen
Startpunt:
Parkeerplaats, Liempdsedijk 5688, Oirschot
Parkeerplaats, Lopensestraat 10, 5688 MK Oirschot
Westelijk van de A2
Afstand: 2,8 kilometer
Markering: - De groene route in de Paljaart is een knooppuntenroute (groen/geel). Deze route gaat niet rond. Volg vanaf de Parkeerplaats Liempdsedijk de knooppunten 79 - 97 - 96. Loop dezelfde weg terug of maak een rondje via de nummers 64 - 97 - 79.
Startpunt:
Parkeerplaats, Liempdsedijk 5688, Oirschot
Oostelijk van de A2
Afstand: 4,3 kilometer
Markering: blauwe pijlen
Startpunt:
Parkeerplaats De Scheeken, Hoek Vleutstraat-Kanterseveldenweg, Best
Parkeerplaats De Scheeken, De Keel, Liempde
De westelijke routes De Mortelen en Paljaart kunnen aan elkaar gekoppeld worden.
Als je route de Paljaart loopt, wijk dan nadat je onder het spoor door bent, even van de route af. Wandel rechtdoor over de weg in plaats van rechtsaf te slaan. Je treft dan aan de linkerzijde van de weg een grasweide waar de kans aanwezig is dat de edelherten zich hier bevinden.
Je moet een beetje mazzel hebben om edelherten te spotten, maar deze tips kunnen je speurtocht helpen. Edelherten hebben bepaald gedrag en laten sporen na, die kenmerkend zijn.
Tussen 15 september een 11 oktober 2023 kun je onder begeleiding van een gids deelnemen aan een bronstexcursie in Het Groene Woud. Met een beetje geluk ben je toeschouwer van het jaarlijkse paringsritueel. De mannelijke dieren hebben een groot gewei en met hun geburl imponeren ze niet alleen de vrouwtjes, maar ook hun rivalen. Dit kan leiden tot (dreigende) gevechten tussen de mannetjes, waarbij het recht van de sterkste geldt. Meer informatie over deze excursies vind je op de site van Brabants Landschap.
Waar kun je nog meer genieten van het indrukwekkende geburl van de ‘koning van het woud’? Wandel.nl selecteerde een aantal burlexcursies en wandelspots die door het hele land te vinden zijn.
In de herfst klinkt er een indrukwekkend geluid in verschillende natuurgebieden, zoals op de Veluwe....
Wil jij nog meer plezier uit jouw wandeling halen? Boswachter Hanne Tersmette geeft je in haar vlog ...
In de Amsterdamse Waterleidingduinen leven veel dieren. Saskia van den Brand kwam tijdens haar wande...
Voor de ‘big five’ hoef je niet helemaal naar Afrika. Je vindt ze ook op de Veluwe. Hier lees je wel...
Tijdens het wandelen kun je mensen ontmoeten, maar ook dieren! Dwalend door natuurgebieden kun je zo...
Zeker in de wintermaanden kun je tijdens je wandeling door de natuur allerlei dierensporen tegenkome...
Bossen, heidevelden, stuifzandvlakten, de Veluwe kent oneindige mogelijkheden voor mooie wandelingen...