Anton Damen, beter bekend als de Plandelman, gaat voor ons iedere maand op pad met een plandelaar. Dit keer met Merijn, de Plastic Soup Surfer die van zwerfvuil een surfplank bouwde.
Door Anton Damen
Als wandelaar heb je niet alleen een blik op de weg, maar zie je ook veel blik óp de weg. En ernaast. Om moedeloos van te worden? Juist niet. Het gaf Merijn Tinga de munitie om de politiek te bewegen om ein-de-lijk ook statiegeld op blik te gaan heffen. Een klinkend succes voor de zwerfvuilrapers van Nederland met de Plastic Soup Surfer als strijdvaardig boegbeeld.
Wat doe je met die plastic flesjes die je op een wandeling vindt? Oppikken en weggooien is een prima idee natuurlijk. Of je bouwt er een surfplank van, zoals Merijn Tinga dat deed. Als de Plastic Soup Surfer stak hij daarop de Noordzee over. Een machtige mediastunt die de deuren opende in Den Haag. Daar werd, dankzij Merijns onvermoeibare lobby (hij peddelde in de tussentijd ook nog eens de hele Rijn én Maas af) deze maand het besluit genomen om naast het al toegezegde statiegeld op kleine flesjes ook die voor blikjes in te voeren.
Blikken Soep Surfer
Die vijftien cent statiegeld per blikje klinkt bescheiden maar is allesbehalve een druppel op de gloeiende plaat. “Daardoor belandt er vanaf 2023 tussen de 70 tot 90 procent minder blikjes op straat, in de natuur en in het water”, zegt Merijn. Dat weet hij uit onderzoek, maar ook uit eigen ervaring. In 2015 -het jaar waarin aanvankelijk al het statiegeld in Nederland zou worden áfgeschaft (!)- maakte hij met zijn gezin op een zeiltocht de onbewoonde eilandjes van Zweden en Noorwegen schoon. Wat hij daar vooral opraapte? Aangespoelde Nederlandse rotzooi zoals “AA-flesjes en Euroshopper boterkuipjes. Dat was voor mij een eye opener dat je het zwerfafvalprobleem bij de bron moet aanpakken.” En zo werd de kunstenaar, bioloog en surfer een activist, die aan tafel ging met politiek en frisdrankindustrie en dankzij een lange adem en de steun van zwerfafvalrapers in het land het tóch voor elkaar kreeg. Als een moderne Davis versus Goliath richtte hij na de overwinning van statiegeld op plastic flesjes zijn blik op eh... blik. “Ook al heet ik niet de Blikken Soep Surfer, het was gewoon een te mooie kans om te laten schieten.”
Weggewaaide wikkels
Maar als straks het gros van de kleine flesjes (vanaf deze zomer) en blikjes (eind 2022) linea recta in de statiegeldautomaat verdwijnen, blijft er dan nog wel wat te plandelen en ploggen over? Als het aan Tinga & co ligt steeds minder.
Het volgende product is namelijk al op de korrel genomen, onder het motto 'Mission Mars'. Bedoeling is dat als je op een weggewaaide wikkel van Mars, Snickers, Bounty en dergelijke stuit, je die in een moeite door vastlegt met de Plastic Avengers-app. "Als wandelaars een foto ervan maken, dan maken ze echt het verschil. Je weet dan zeker dat wij die foto gebruiken om de producent op zijn verantwoordelijkheid aan te spreken. Je hoeft echt niet twee uur in je straat rond te hangen, gewoon dat ene plaatje helpt ons al enorm." Maar komt er dan in de toekomst ook statiegeld op snoepverpakkingen? "Nou, dat gaat wel een beetje ver. Maar al dat bewijsmateriaal helpt ons wel om met de fabrikant in gesprek te gaan, en die te bewegen om naar een alternatief als bijvoorbeeld papier te kijken."
De Plastic Avengers-app is gratis te downloaden voor Apple en Android.
