Plandelen met...Greet (en de Oosterbeekse zwerfafvalbrigade)
Anton Damen, beter bekend als de Plandelman, gaat voor ons iedere maand op pad met een zwerfafvalheld. Deze keer met een heuse zwerfafvalbrigade in Oosterbeek.
De Oosterbeekse zwerfafvalbrigade, foto: Anton Damen
Door Anton Damen
Maandagochtend, klokslag 09:00 uur. Op het plein voor het gemeentehuis in Oosterbeek dwarrelt een verdwaald plastic zakje, in de goot ligt een snoepwikkel en de parkeerplaats lijkt wel een asbak. Maar niet lang meer, want Greet Visser-Schoon en andere rapers van de Zwerfafvalbrigade Oosterbeek spreken hier iedere week af, met afvalgrijpers in de aanslag. Weer of geen weer, want daar heeft zwerfspul ook geen boodschap aan.
De opkomst vandaag is behoorlijk, en dat biedt perspectief. "Laten we de groep opsplitsen", is het voorstel. Want de nabijgelegen Rosandepolder (op warme dagen een populaire zwemplek) kan wel wat opruimliefde gebruiken, na onheilspellende berichten dit weekend over de afvalberg die de zonaanbidders er achter lieten.
Greet werd al in 2013 besmet door het zwerfafvalvirus. Samen met Lisa Walta richtte zij pijlen op de Airborne Wandeltocht. Het grootste eendaagse wandelevenement van de wereld levert naast veel wandelvreugde en verbroedering ook een gigaberg aan troep op. "Niet per se van de lopers, maar vooral van al die kijkers en kraampjes langs de route." Van het een kwam het ander, zoals een scholenproject en sinds drie jaar de enthousiaste zwerfafvalbrigade.
Greet Visser-Schoon aan het werk, foto: Anton Damen
Rond het gemeentehuis, de bibliotheek en de weg langs de Albert Heijn, bij de Coop en de Aldi blijkt genoeg te rapen. Maar daarna is het Raadhuisplein ook echt keurig aan kant. Ligt Oosterbeek er tegenwoordig schoner bij dan een paar jaar geleden?”, vraag ik haar. "Ja, absoluut! De straten zijn veel schoner dan voorheen. En het leuke is dat je ook steeds meer mensen troep ziet opruimen.
Bovendien is Oosterbeek geen Amsterdam. Drie zussen van mij wonen daar, die houden alle drie hun eigen straatje schoon. Maar de vervuiling daar is van een totaal andere orde. Ik liep dit weekend met mijn kleinkinderen, we hadden een halve vuilniszak vol... op een afstandje van twintig meter!"
Henk is het nieuwste lid van de zwerfafvalbrigade. Zes weken geleden deed hij voor het eerst mee. "Ik krijg sinds kort AOW en bedacht al van tevoren dat ik voor die achthonderd euro iets 'om niet' wilde doen, vanuit een morele verplichting. Dan heb ik minder het gevoel dat ik mijn hand ophoud en doe ik iets voor de samenleving. Ik ga uit van een uurtarief van veertig euro, dus moet ik vier of vijf uur per week aan dit soort zaken besteden. Het leuke is dat je er energie van krijgt. Ik ben 38 jaar softwareontwikkelaar geweest, en het was nóóit goed, er zat altijd wel een fout in. Onlangs liep ik papiertjes te prikken, stapt er spontaan een Surinaamse man op me af die vraagt of ik dat vrijwillig doe, en vervolgens een diepe buiging voor me maakt met de woorden 'ik heb diep respect voor u'. Dat is me op mijn werk nog nooit overkomen. Over mijn werk werd in de familie nooit gesproken, nu is het continu "Pa is hiermee bezig' en 'Henk doet dat'. Het voelt alsof ik opnieuw ben begonnen."
Na een uurtje is de buit binnen en kan het gezelschap gezellig aan de koffie. Want dat kan weer, nu de coronabeperkingen zijn versoepeld. Daarna gaat ieder zijns of haars weegs. Tot volgende week maandag. Wat niet wil zeggen dat er ondertussen niet wordt geplandeld.
Greet: "Van die spiedende ogen kom je nooit meer af. Zie ik een flesje in de berm liggen, dan kost het zo'n enorme moeite om het te laten liggen. Dus pak ik het op, met blote handen desnoods, en mik het in mijn fietstas. Gisteren moest ik heel snel zijn om de trein te halen en moest ik doorrijden. Dat doet me dan echt pijn!"
