Jacobus Dirk Hendricus Beckering zette ruim honderd jaar geleden de eerste bewegwijzerde route van Nederland uit. Wie was deze routebouwer die bekend stond om zijn grote ijver en ‘open oog voor de schoone natuur’?
Misschien denk je er niet altijd bij na, maar iedere wandelroute is ooit door iemand uitgezet en bewegwijzerd. De eerste bewegwijzerde wandelroute in Nederland was de ANWB-route van Amsterdam naar Arnhem. Deze route is in 1914 uitgezet door Jacobus Dirk Hendricus Beckering. In 1871 kwam Beckering in Amsterdam ter wereld. Op 20-jarige leeftijd werd hij militair, waarna het belangrijkste deel van zijn militaire carrière zich afspeelde in Nederlands-Indië.
Door: Suzanne de Lijser
700 zinken routebordjes
Terwijl de militaire loopbaan van Beckering tot een einde kwam, ontstond in 1913 binnen de ANWB het plan om een wandelroute, toen nog ‘wandelweg’ genoemd, in Nederland aan te leggen. Dit idee kwam van Gerard Adriaan Pos, toen voorzitter van de ANWB. Onder zijn leiding kwam het wandeltoerisme in Nederland in die periode tot bloei. Naar Pos is de Posbank, een bekend gebied op de Veluwezoom, genoemd. Wie moest de paden uitzoeken en de bewegwijzering aanbrengen? Voor deze taak werd door de ANWB een vacature uitgezet. Maar liefst 242 sollicitanten toonden interesse voor de functie van routebouwer. De keuze viel uiteindelijk op Jacobus Beckering, die zijn militaire carrière inmiddels vaarwel had gezegd en in Nederland was teruggekeerd. Hij kreeg de taak om van de wirwar van wegen en paden de mooiste en beste op te nemen in de route. De oud-kapitein ging voortvarend te werk, want al na een paar maanden was de route uitgezet. Geen kleine klus, want Beckering bewegwijzerde de 150 kilometer lange route met ruim 700 routebordjes. De markeringen bestonden in die tijd uit zinken plaatjes van 8 a 10 centimeter die aan bomen en palen werden bevestigd.
'Niet de kortsten maar den fraaisten weg'
De ANWB-route van Amsterdam naar Arnhem vormde het beginpunt van zijn werk als fanatiek routebouwer. Beckering zette tussen 1914 en de jaren dertig van de twintigste eeuw diverse ANWB-routes uit. In 1916 maakte hij de route ‘Te voet van Zwolle naar Oldenzaal’. De route van 225 kilometer had als motto ‘niet de kortsten maar den fraaisten weg’. De schoonheid van de natuur stond bij Beckering voorop, maar hij had ook oog voor volksgebruiken en voor de geschiedenis van de streek. Hij liet zijn route langs kastelen en door dorpen gaan. Een jaar later bouwde de oud-militair een wandelroute in het noorden van ons land, door Friesland en Groningen.
Kaart van wandelwegen uit 1929, uitgezet door routebouwer Jacobus Beckering
Volijverige dienaar
In kranten ontving Beckering veel lof voor zijn routes. ‘Hij heeft door zijn open oog van de schoone natuur ons de ware paden aangewezen’, schreef een journalist over een route die hij in 1931 door het Twentse land uitzette. Beckering wist een route uit te zetten over nog maar weinig betreden gebied. Het Algemeen handelsblad noemde hem ‘den ijverigen Bonds-wandelaar’, een eretitel die media hem vaker toekenden. ‘Volijverige dienaar van de bond’ en ‘den altijd bezigen bondswandelaar’, waren andere termen die journalisten hem in de jaren twintig en dertig gaven. Toen de ANWB in 1923 veertig jaar bestond, beschreef De Groene Amsterdammer hem als ‘De oud-Indië-hoofdofficier J.H. Beckering, die als Bonds eerste Landlooper nu al acht jaren het land doorkruist en steeds weer nieuwe streken weet te vinden, waardoor hij de meest schilderachtige wandelwegen aanlegt.’
Commissie voor het Wandeltoerisme
Beckering maakte zich binnen de ANWB sterk voor wandelaars. Hij maakte in de jaren dertig deel uit van de Commissie voor het Wandeltoerisme binnen de ANWB. Deze commissie voerde onder meer het Wandelbewijs in, een bewijs van toegang tot voor het publiek opengestelde landgoederen. Beckering stuitte bij het uitzetten van routes af en toe op onwillige grondeigenaren. In 1925 had de ANWB plannen om een wandelweg om Den Haag te maken. Het plan kon op enthousiasme van de gemeente Den Haag rekenen, maar eigenaren van particuliere buitenplaatsen gaven geen toestemming voor een route over hun grondgebied. Zij zagen het niet zitten dat behalve ANWB-leden ook andere wandelaars zich op hun terrein zouden begeven. Ook de markeringen die aan de bomen zouden worden bevestigd, vormden bij hen een doorn in het oog. Ander probleem bij deze route was dat er meerdere militaire terreinen en koninklijke domeinen rond Den Haag lagen waar de route niet overheen kon gaan. De route kwam er in de jaren twintig daarom niet.
Nalatenschap
In 1947 overleed Beckering op 76-jarige leeftijd. Hij liet wandelend Nederland een uitgebreid netwerk van bewegwijzerde wandelroutes na. Honderd jaar nadat hij als eerste routebouwer de ANWB-route tussen Amsterdam en Arnhem uitzette, werd deze route heropend. Vanaf 2014 kun je de paden van Beckering opnieuw betreden.
Bronnen:
Voor dit artikel zijn diverse kranten en tijdschriften geraadpleegd via Delpher.
